Αρχές Νομισματικής Θεωρίας και Πολιτικής

Κωνσταντίνος Καρφάκης,
Κώστας Μελάς,
Θεοφάνης Μπένος

A΄ Έκδοση

Εκδότης: Μπένου Ε.
Μορφή: Μαλακό εξώφυλλο
Αριθμός σελίδων: 232
Κωδικός ISBN: 960-359-072-Χ
Διαστάσεις: 17 × 24 εκ.
Κωδ. Εύδοξος: 2462

Category: Οικονομικά

Description
Περιεχόμενα

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι την αιχμή του δόρατος της λεγόμενης "παγκοσμιοποίησης" αποτελεί το ευρύτερο νομισματοπιστωτικό σύστημα το οποίο εξαπλούμενο σ' όλες τις οικονομίες της υφηλίου, προσδίδει ανταγωνιστικότητα, ευελιξία και κινητικότητα στους απανταχού υπάρχοντες χρηματοοικονομικούς πόρους οι οποίοι αναζητούν αφενός τη μέγιστη αποδοτική τοποθέτηση και αφετέρου την ελαχιστοποίηση των κινδύνων.

Η γενική αυτή κατάσταση υπήρξε το έναυσμα για την αναγκαιότητα της δημιουργίας νέων οικονομικών θεσμών και νέων χρηματοοικονομικών προϊόντων παρέχοντας τη δυνατότητα στο καπιταλιστικό σύστημα να ικανοποιήσει αλλά και ταυτόχρονα να εκμεταλευθεί στο έπακρον τους ενδόμυχους πόθους των οικονομούντων ατόμων για εύκολο και γρήγορο πλουτισμό και νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η ραγδαία αυτή εξέλιξη στο χώρο του χρήματος και του κεφαλαίου έλαβε τεράστιες διαστάσεις στα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και την οικονομική διασύνδεση των χωρών με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας.

Στο σύγγραμμα αυτό αναπτύσσονται ορισμένα θεωρητικά προβλήματα της νομισματικής θεωρίας αλλά και οι παλιές και νέες τεχνικές που απεργάζονται τα προς τούτο εντεταλμένα όργανα, για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής την οποία επιθυμεί να εφαρμόσει η εκάστοτε κυβέρνηση.

Οι συγγραφείς θέλουν να πιστεύουν ότι παρέχουν το θεωρητικό υπόβαθρο και τα εμπειρικά στοιχεία τα απαραίτητα για την κατανόηση της "νέας τάξης πραγμάτων" που αφορούν τις σύγχρονες τραπεζικές εργασίες και πολιτικές.

Επιθυμούμε από τη θέση αυτή να ευχαριστήσουμε τους καθηγητές κ.κ. Β. Σαρσέντη και Σ. Τούντα για το χρόνο που διέθεσαν για τη συζήτηση ορισμένων τραπεζικών θεμάτων.

οι συγγραφείς

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 11

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΓΧΡΗΜΑΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

1.1. Εισαγωγή 13

1.2. Μορφές και Λειτουργίες του Χρήματος 14

1.3. Εξέλιξη της Σύγχρονης Μορφής Χρήματος 17

1.4. Η Κρατική Παρέμβαση και το Χαρτονόμισμα 18

1.5. Τραπεζικό ή Λογιστικό Χρήμα και Κέρματα 20

1.6. Τα Πρώτα Νομίσματα 21

1.7. Ανακεφαλαίωση 22

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ

2.1. Εισαγωγή 23

2.2. Το Νομισματοπιστωτικό Σύστημα 23

2.3. Νομισματική Βάση 28

2.4 Παράγοντες που Επηρεάζουν τις Σταθερές Αναλογίες k και α 31

2.5. Συνιστώσες του Χρηματικού Αποθέματος 34

2.6. Μερικές Παρατηρήσεις επί των Ορισμών της Προσφοράς Χρήματος 38

2.7. Εννοιολογική Ερμηνεία των Νομισματικών Μεγεθών 39

2.8. Ανακεφαλαίωση 40

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

3.1. Εισαγωγή 42

3.2. Εγχώριες και Ξένες Αποταμιεύσεις 43

3.3. Κεφαλαιαγορά και Εξωτερικός Δανεισμός 43

3.4. Κατανομή των Χρηματοοικονομικών Πόρων στο Νομισματοπιστωτικό Σύστημα 44

3.5. Κρατικός Δανεισμός και Αύξηση της Νομισματικής Κυκλοφορίας 46

3.6. Ο Ρόλος και ο Προσδιορισμός του Ύψους του Επιτοκίου σύμφωνα με την Κλασική Θεωρία 47

3.7. Η Θεωρία των Δανειακών Κεφαλαίων 50

3.8. Ανακεφαλαίωση 55

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ: Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

4.1. Εισαγωγή 56

4.2. Δημιουργία Πιστωτικού Χρήματος 56

4.3. Η Μαθηματική Παρουσίαση της Δημιουργίας Τραπεζικών Καταθέσεων Όψεως 60

4.4. Άρση των Υποθέσεων σχετικά με τη Δημιουργία Πιστωτικού Χρήματος 61

4.5. Ανακεφαλαίωση 68

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΖΗΤΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

5.1. Εισαγωγή 70

5.2. Η Κλασική Προσέγγιση 70

5.3. Η Κεύνσιανή Προσέγγιση 74

5.4. Προσδιορισμός του Επιτοκίου βάσει της Θεωρίας Δανειακών Κεφαλαίων και της Προτιμήσεως Ρευστότητας 85

5.5. Προσδιορισμός της Τιμής του Επιτοκίου με Βάση τις Καμπύλες IS και IΜ 87

5.6. Μονεταριστική Προσέγγιση 88

5.7. Καθορισμός του Επιπέδου Ισορροπίας του Ονομαστικού Εισοδήματος 90

5.8. Ανακεφαλαίωση 93

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ

6.1. Εισαγωγή 94

6.2. Η Τράπεζα της Ελλάδος: ιστορική αναδρομή και νομικό καθεστώς που διέπει τη λειτουργία της 95

6.3. Η Τράπεζα της Ελλάδος και ο Έλεγχος της Προσφοράς Χρήματος 97

6.4. Μετασχηματισμός του Ισολογισμού της Τράπεζας της Ελλάδος 194

6.5. Ο Πολλαπλασιαστής της Νομισματικής Βάσης και η Προσφορά Χρήματος 109

6.6. Η «Χρησιμότητα» ενός Ορισμού της Προσφοράς Χρήματος 115

6.7. Ανακεφαλαίωση 117

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

7.1. Εισαγωγή 119

7.2. Μηχανισμοί Νομισματικού Ελέγχου της Κεντρικής Τράπεζας . 119

7.3. Μεταβολή των Υποχρεωτικών Δεσμεύσεων ως Ποσοστό του Συνόλου των Καταθέσεων των Εμπορικών Τραπεζών 120

7.4. Πολιτική Ανοιχτής Αγοράς (Open – Market Operations) 124

7.5. Η Μεταβολή των Επιτοκίων Δανεισμού των Εμπορικών Τραπεζών από την Κεντρική Τράπεζα. Διατραπεζικός Δανεισμός και Διατραπεζικά Επιτόκια 126

7.6. Διατραπεζική Αγορά (Interbank Money Market) 133

7.7. Ανακεφαλαίωση 135

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

8.1. Εισαγωγή 136

8.2. Οι Στόχοι της Κεντρικής Τράπεζας 136

8.3. Τελικοί Ενδιάμεσοι και Λειτουργικοί Στόχοι της Νομισματικής Πολιτικής 145

8.4. Η Εποπτεία του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος 153

8.5. Ανακεφαλαίωση 157

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

9.1. Εισαγωγή 159

9.2. Η Δομή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών 159

9.3. Στόχοι, Μέσα και Μηχανισμός Μετάδοσης της Νομισματικής Πολιτικής 160

9.4. Νομισματική Πολιτική στη Ζώνη του Ευρώ 165

9.5. Βραχυπρόθεσμα Επιτόκια στη Ζώνη του Ευρώ 170

9.6. Ανακεφαλαίωση 171

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ

ΑΓΟΡΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ

10.1. Εισαγωγή 173

10.2. Πράξεις Όψεως 173

10.3. Αρμπιτράζ 174

10.4. Καθορισμός της Ισοτιμίας Όψεως 176

10.5. Πράξεις Προθεσμίας 187

10.6. Καθορισμός της Προθεσμιακής Ισοτιμίας 190