Εισαγωγή στο Ιδιωτικό Ναυτικό Δίκαιο

ΜΕΡΟΣ Α’

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

I. Το ναυτικό δίκαιο στο πλαίσιο του όλου δικαϊκού συστήματος 1

II. Ο κανόνες του ναυτικού δικαίου 4

III. Νομοθετικές ρυθμίσεις 7

Α. Οι ξένες νομοθεσίες 7

Β. Ελληνική νομοθεσία 9

IV. Διεθνείς συμβάσεις 12

V. Η ναυτιλιακή επιχείρηση 13

VI. Η χρηματοδότηση της ναυτιλιακής επιχείρησης 18

ΜΕΡΟΣ Β’

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ

Κεφάλαιο Πρώτο

ΤΟ ΠΛΟΙΟ

Ι. Γενικά 19

II. Έννοια του πλοίου κατά το νόμο 21

III. Το πλοίο ως ιδιαίτερο κινητό πράγμα 25

IV. Τα συστατικά και τα παραρτήματα του πλοίου 26

V. Εθνικότητα του πλοίου 27

VI. Στοιχεία εξατομίκευσης 32

VII. Τα ναυτιλιακά έγγραφα του πλοίου 36

VIII. Κτήση κυριότητας του πλοίου σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις του δημοσίου και ιδιωτικού ναυτικού δικαίου 37

IX. Κτήση κυριότητας του πλοίου με ναυπήγηση 38

X. Κτήση κυριότητας πλοίου με συμβατική εκποίηση 40

XI. Κτήση κυριότητας πλοίου με χρησικτησία 45

XII. Κατάσχεση και αναγκαστική εκτέλεση πλοίων 46

XIII. Σύγκρουση πλοίων 47

Κεφάλαιο Δεύτερο

ΝΑΥΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

I. Ναυτική υποθήκη 49

II. Προτιμώμενη ναυτική υποθήκη 55

III. Καταπιστευματική μεταβίβαση της κυριότητας του πλοίου 58

IV. Ναυτικά προνόμια 60

Κεφάλαιο Τρίτο

ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ

I. Κύριος του πλοίου, πλοιοκτήτης και εφοπλιστής 63

1. Διαχωρισμός κυριότητας του πλοίου από τον εφοπλισμό 63

2. Κάμψεις της αρχής της διάκρισης κυριότητας πλοίου και εφοπλισμού 66

3. Δημοσιότητα του εφοπλισμού 67

Κεφάλαιο Τέταρτο

ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΟΥ ΤΟ ΠΛΟΙΟ

I. Γενικά 68

II. Ο περιορισμός της ευθύνης του εκμεταλλευόμενου το πλοίο 70

1. Γενικά 70

2. Υποχρεώσεις για τις οποίες ισχύει ο περιορισμός της ευθύνης 71

3. Αντικείμενα στα οποία περιορίζεται η ευθύνη 73

α. Παραχώρηση πλοίου και ναύλου 74

β. Προσφορά χρηματικού ποσού αντί της παραχώρησης του πλοίου 76

4. Διαδικασία περιορισμού της ευθύνης 80

5. Αποτελέσματα της δήλωσης περιορισμού της ευθύνης 81

6. Διαδικασία μετά τη δήλωση περιορισμού της ευθύνης 82

III. Περιορισμός της ευθύνης για ναυτικές απαιτήσεις κατά τη διεθνή σύμβαση του Λονδίνου του 1967 83

1. Γενικά. Πρόσωπα που δικαιούνται να περιορίσουν την ευθύνη 83

2. Υλοποίηση του περιορισμού της ευθύνης 85

3. Απαιτήσεις που υπόκεινται στον περιορισμό 86

4. Κεφάλαιο περιορισμού 86

Κεφάλαιο Πέμπτο

ΣΥΜΠΛΟΙΟΚΤΗΣΙΑ

I. Έννοια 88

II. Σχέσεις συμπλοιοκτητών μεταξύ τους 90

III. Σχέσεις των συμπλοιοκτητών προς τα έξω 99

IV. Ο διαχειριστής της συμπλοιοκτησίας 100

V. Λύση της συμπλοιοκτησίας 106

ΜΕΡΟΣ Γ

ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ

Κεφάλαιο Έκτο

ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

I. Έννοια 108

II. Διακρίσεις 110

III. Τα μέρη στη σύμβαση της ναύλωσης 115

IV. Κατάρτιση της ναύλωσης. Το ναυλοσύμφωνο 116

Κεφάλαιο Έβδομο

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΕΚΝΑΥΛΩΤΗ

Α. Υποχρεώσεις εκναυλωτή

I. Γενικά 117

II. Υποχρεώσεις μέχρι την έναρξη του πλου 117

1. Υποχρεώσεις που αφορούν στο πλοίο 118

2. Υποχρεώσεις του εκναυλωτή να φέρει το πλοίο στον τόπο φόρτωσης 120

3. Υποχρέωση φόρτωσης και στοιβασίας 121

4. Υποχρέωση αναμονής και υπερανομής 122

α. Γενικά. Πεδίο εφαρμογής 122

β. Αναμονή (σταλιές) 124

γ. Υπερανομή (επισταλίες) 125

δ. Ανθυπερανομή 126

ε. Υποχρέωση έκδοσης φορτωτικής 127

III. Υποχρεώσεις κατά τη διάρκεια του πλου 128

1. Γενικά 128

2. Υποχρέωση μη παρέκκλισης ή αλλαγής της πορείας του πλοίου 129

IV. Υποχρεώσεις κατά και μετά την άφιξη του πλοίου 130

1. Προετοιμασία εκφόρτωσης 130

2. Αναμονές και υπεραναμονές εκφόρτωσης 131

3. Υποχρέωση προς παράδοση του φορτίου 132

Β. Ευθύνη εκναυλωτή

I. Γενικά 134

1. Φύση της ευθύνης 134

2. Διάρκεια ευθύνης 137

II. Αντικείμενο της ευθύνης 138

III. Ευθύνη για την κατάσταση του πλοίου 139

IV. Ευθύνη εκναυλωτή για πράξεις του πλοιάρχου, του πληρώματος και των άλλων προστηθέντων. Ναυτικό και εμπορικό πταίσμα 140

V. Ευθύνη για ανακριβείς δηλώσεις 141

VI. Ευθύνη μεταφορέα που είναι εφοπλιστής 142

VII. Έκταση της αποζημίωσης 143

1. Αποζημίωση εξαιτίας απώλειας των πραγμάτων 143

2. Αποζημίωση εξαιτίας βλάβης των πραγμάτων 144

3. Αποζημίωση εξαιτίας καθυστέρησης 145

4. Περιορισμός της ευθύνης του εκναυλωτή για βλάβη ή απώλεια του φορτίου 146

5. Συρροή ενδοσυμβατικής και εξωσυμβατικής ευθύνης ή ενδοσυμβατικής και εξωσυμβατικής ευθύνης 148

6. Απαγορευμένες απαλλακτικές ρήτρες 149

7. Επιτρεπτές απαλλακτικές ρήτρες 150

α. Υποχρεώσεις του εκναυλωτή πριν τη φόρτωση και μετά την εκφόρτωση 151

β. Υποχρεώσεις του εκναυλωτή, που αναφέρονται στην κοινή αβαρία 152

γ. Ευθύνη σε περίπτωση φόρτωσης στο κατάστρωμα 153

δ. Ευθύνη για μεταφορά ζωντανών ζώων 154

ε. Μεταφορά που έχει χαρακτήρα ασυνήθιστο και εξαιρετικό 155

VIII. Περιπτώσεις απαλλαγής από την ευθύνη 156

1. Γενικά 156

2. Οι κίνδυνοι που εξαιρούνται 157

3. Απαλλαγή για τα φορτωθέντα και μη δηλωθέντα πράγματα 158

IX. Επιφύλαξη κατά την παραλαβή 159

1. Παραλαβή χωρίς επιφύλαξη 159

2. Παραλαβή με επιφύλαξη 160

3. Περιπτώσεις που δεν απαιτείται επιφύλαξη 161

X. Απόσβεση και παραγραφή του δικαιώματος αποζημίωσης 162

1. Απόσβεση του δικαιώματος αποζημίωσης 162

2. Παραγραφή 163

Κεφάλαιο Όγδοο

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΝΑΥΛΩΤΗ

I. Υποχρέωση προς καταβολή του ναύλου 164

1. Ο οφειλόμενος ναύλος 164

2. Τρόπος υπολογισμού και καταβολής του ναύλου 166

3. Τρόπος εξασφάλισης του εκναυλωτή για την πληρωμή του ναύλου 167

4. Ο οφειλέτης του ναύλου 168

II. Άλλες υποχρεώσεις του ναυλωτή 169

1. Γενικά 169

2. Προσκόμιση των πραγμάτων προς φόρτωση 170

3. Παράδοση εγγράφων 171

4. Απόδειξη παραλαβής 172

Κεφάλαιο Ένατο

ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΝΑΥΛΩΣΗΣ

I. Γενικά 173

II. Υπαναχώρηση του ναυλωτή 174

1. Υπαναχώρηση πριν την έναρξη της φόρτωσης και διαρκούντος του χρόνου αναμονής 174

2. Υπαναχώρηση μετά την έναρξη της φόρτωσης 175

3. Υπαναχώρηση μετά την ολοκλήρωση της φόρτωσης 176

4. Υπαναχώρηση μετά τον απόπλου 177

III. Αδυναμία εκτέλεσης της ναύλωσης 178

1. Λύση εξαιτίας απώλειας ή παρεμπόδισης του πλοίου πριν την έναρξη του πλου 178

2. Λύση εξαιτίας απώλειας του πλοίου μετά την έναρξη του πλου Ναύλος απόστασης 179

3. Λύση εξαιτίας απώλειας του φορτίου 180

4. Υποχρεώσεις των μερών μετά τη λύση της σύμβασης 181

Κεφάλαιο Δέκατο

Η ΦΟΡΤΩΤΙΚΗ

I. Γενικά 182

1. Έννοια 182

2. Έκδοση 182

3. Στοιχεία της φορτωτικής 184

4. Είδη φορτωτικής. Διαταγή παράδοσης 186

II. Λειτουργία της φορτωτικής 190

1. Αποδεικτική δύναμη 190

2. Φορτωτική ως αξιόγραφο 191

3. Φορτωτική ως νομιμοποιητικό έγγραφο 192

4. Εμπράγματη δύναμη της φορτωτικής 193

Κεφάλαιο Ενδέκατο

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΠΙΒΑΤΗ

I. Γενικά 194

II. Υποχρεώσεις πριν τον απόπλου 195

III. Συμβατικές σχέσεις μετά τον απόπλου 196

IV. Αποσκευές του επιβάτη 197

V. Αστική ευθύνη του μεταφορέα προσώπων κατά τη διεθνή σύμβαση των Αθηνών του 1971 198

Κεφάλαιο Δωδέκατο

ΚΟΙΝΕΣ Ή ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΒΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ

I. Κοινές ή γενικές αβαρίες 200

II. Συνεισφορά 203

Κεφάλαιο Δέκατο Τρίτο

ΕΠΙΘΑΛΑΣΣΙΑ ΑΡΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΩΣΗ

I. Γενικά 205

II. Αμοιβή 211

ΜΕΡΟΣ Δ’

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΦΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΟΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

Κεφάλαιο Δέκατο Τέταρτο

Ο ΠΛΟΙΑΡΧΟΣ

I. Γενικά 213

II. Ειδικότερες υποχρεώσεις 214

III. Αντιπροσωπευτική εξουσία πλοιάρχου 215

Κεφάλαιο Δέκατο Πέμπτο

ΤΟ ΠΛΗΡΩΜΑ

I. Σύμβαση ναυτολόγησης και υποχρεώσεις του ναυτικού 216

II. Μισθός 220

III. Ασθένεια, ατύχημα ναυτικού 222

IV. Λύση της σύμβασης ναυτολόγησης 224

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

I. Κώδικας Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου σελ. 131

II. Κανόνες Χάγης – Βίσμπυ 159