Ποσοτική Ανάλυση
για τη Λήψη Διοικητικών Αποφάσεων
(Τόμος Α΄)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών έχουν επηρεάσει σημαντικά το περιβάλλον των οικονομικών μονάδων και το έχουν καταστήσει περισσότερο ανταγωνιστικό. Η σημερινή παγκοσμιοποίηση των αγορών δημιουργεί ακόμα οξύτερο ανταγωνισμό στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς, είτε δραστηριοποιούνται διεθνώς είτε όχι. Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα διοικητικά στελέχη σχετίζεται με την ικανότητά τους να αφομοιώνουν και να εφαρμόζουν όλες εκείνες τις τεχνικές, που μπορούν να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Η χρήση των μεθόδων της Ποσοτικής Ανάλυσης/Επιχειρησιακής Έρευνας με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.

Το βιβλίο αυτό συμπληρώνει την υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία των Ποσοτικών Μεθόδων δίνοντας έμφαση όχι τόσο στη μαθηματική θεωρία των τεχνικών αυτών, αλλά κυρίως στη μοντελοποίηση προβλημάτων, στην επίλυση τους με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων για τη λήψη των καλύτερων δυνατών διοικητικών αποφάσεων.

Στο κεφάλαιο 1 παρουσιάζονται, μεταξύ των άλλων, μια σύντομη περιγραφή της εξέλιξης της Ποσοτικής Ανάλυσης/Επιχειρησιακής Έρευνας, καθώς και οι γενικές αρχές εφαρμογής των μεθόδων τους στη λήψη των διοικητικών αποφάσεων. Στο κεφάλαιο 2 εισάγονται οι βασικές έννοιες του γραμμικού προγραμματισμού επιλύοντας με τη γραφική διαδικασία προβλήματα δύο διαστάσεων. Με την ίδια διαδικασία επιχειρείται επίσης μια αρχική προσέγγιση στην ανάλυση ευαισθησίας. Το κεφάλαιο 3 περιέχει έναν αριθμό εφαρμογών του γραμμικού προγραμματισμού σε προβλήματα της Διοίκησης των Επιχειρήσεων και ειδικότερα σε προβλήματα χρηματοοικονομικής διοίκησης, μάρκετινγκ, διοίκησης παραγωγής, προγραμματισμού ανθρώπινων πόρων, κ.ά. Στο κεφάλαιο 4 αντιμετωπίζονται προβλήματα του γραμμικού προγραμματισμού με τη χρήση τεσσάρων αντιπροσωπευτικών πακέτων λογισμικού (QSB+, LINDO, EXCEL, XPRESSMP) εισάγοντας έτσι τον αναγνώστη σε διαφορετικό περιβάλλον επίλυσης. Στο κεφάλαιο 5 αναλύεται εκτενώς η μέθοδος simplex, η οποία χρησιμοποιείται για την επίλυση ενός μεγάλου αριθμού χαρακτηριστικών προβλημάτων και ειδικών περιπτώσεων. Τέλος, στο κεφάλαιο 6, παρουσιάζεται η δυϊκή θεωρία και η ανάλυση ευαισθησίας, τα αποτελέσματα των οποίων αποτελούν σημαντικό εργαλείο υποστήριξης των διοικητικών αποφάσεων.

Επιθυμούμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στην εκδότρια κυρία Ευγενία Μπένου και στους συνεργάτες της για την επιμέλεια, οργάνωση και εκτύπωση του βιβλίου, καθώς και στους μεταπτυχιακούς μας φοιτητές κυρία Ειρήνη Περαντωνάκη και κ.κ. Παναγιώτη Διπλαρίδη και Δημήτρη Ποργιανό για την πολύτιμη βοήθειά τους.

Οι συγγραφείς
Γ. Σ. Οικονόμου
A. Κ. Γεωργίου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Στη δεύτερη έκδοση του A' τόμου τον παρόντος βιβλίου ενσωματώθηκαν διορθώσεις με τυπογραφικά κυρίως λάθη που εμφανίζονταν σποραδικά. Η κυριότερη μεταβολή αφορά στο τέταρτο κεφάλαιο, όπου έγινε επικαιροποίηση τον λογισμικού που χρησιμοποιείται (WinQSB Ver.2.0), όπως και κάποιες μικρές μεταβολές στα υπόλοιπα προγράμματα. Αλλαγές στις εικόνες εμφάνισης αποτελεσμάτων από το WinQSB, καθώς και στην ερμηνεία, έγιναν και σε άλλα κεφάλαια τον βιβλίου, όπου αυτό ήταν αναγκαίο.

Σημειώνουμε, ότι ο χρήστης τον βιβλίου (Α' και Β τόμου), διδάσκων ή διδασκόμενος, έχει πρόσβαση και μπορεί να χρησιμοποιήσει ελεύθερα βοηθητικό υλικό (διαφάνειες - σημειώσεις διδασκαλίας, αρχεία δεδομένων των παραδειγμάτων για τα προγράμματα WinQSB, Excel και LINDO, λύσεις των ασκήσεων τον τρίτον κεφαλαίου με τη χρήση τον λογισμικού, σχετικά links στο διαδίκτυο κ.ά.) αν επισκεφθεί την ιστοσελίδα: http://ma- cedonia.uom.gr/ ~ acgl και στη συνέχεια, από τη σύνδεση «Μαθήματα» οδηγηθεί στα μαθήματα «Ποσοτική Ανάλυση I» και «Ποσοτική Ανάλυση II».

Ευχαριστούμε θερμά τους φοιτητές μας που τα πρώτα πέντε χρόνια κυκλοφορίας τον βιβλίου μάς υπέδειξαν ορισμένα λάθη ή/και ασάφειες, καθώς επίσης και συναδέλφους μέλη ΔΕΠ από διάφορα τμήματα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ που συνεισέφεραν με την καλόπιστη κριτική τους στη συνεχή βελτίωση τον υλικού που παρουσιάζουμε. Τέλος, θα ήταν παράλειψή μας αν δεν ευχαριστούσαμε την εκδότρια μας κυρία Ευγενία Μπένου και τον συνεργάτη της κύριο Ιωάννη Γάγγο, για τη συνεχή και επιμελή ενσωμάτωση, των μεταβολών και διορθωτικών μας παρεμβάσεων στις εκάστοτε ανατυπώσεις.

Οι συγγραφείς
Γ. Σ. Οικονόμου
A. Κ. Γεωργίου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΡΙΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Στην τρίτη έκδοση τον παρόντος βιβλίου ενσωματώθηκαν διορθώσεις από τυπογραφικά κυρίως λάθη που εμφανίζονταν σποραδικά στο κείμενο της δεύτερης έκδοσης. Επίσης, έγινε ευρεία επικαιροποίηση των βιβλιογραφικών πηγών, ώστε να συμβαδίζει με τις νέες εκδόσεις και εξελίξεις της σχετικής βιβλιογραφίας. Σημειώνουμε, ότι ο χρήστης τον βιβλίου αυτού μπορεί να χρησιμοποιήσει ελεύθερα βοηθητικό υλικό (διδακτικές διαφάνειες, αρχεία δεδομένων, σημειώσεις, λύσεις ασκήσεων κ.λπ.), το οποίο μπορεί να βρει στο δικτυακό τόπο: http://users.uom.gr/ ~acg. Επιπλέον, διδάσκοντες οι οποίοι επιθυμούν να υιοθετήσουν το βιβλίο αυτό ως διδακτικό, μπορούν να επικοινωνήσουν με τους συγγραφείς, ώστε να τους αποσταλεί σε πρωτογενή και επεξεργάσιμη μορφή το διαθέσιμο βοηθητικό υλικό.

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους φοιτητές που χρησιμοποίησαν τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου και εντόπισαν αβλεψίες και σφάλματα, τα οποία και μας υπέδειξαν. Ευχαριστούμε επίσης τους συναδέλφους, μέλη ΔΕΠ από άλλα τμήματα ΑΕΙ, που υιοθέτησαν το υλικό αυτό και συν εισέφεραν με την καλόπιστη κριτική τους στη συνεχή βελτίωσή του. Τέλος, ευχαριστούμε τις εκδόσεις Ε. Μπένου για την ενσωμάτωση όλων των παρατηρήσεων και διορθώσεων στην καλαίσθητη έκδοση του βιβλίου.

Οι συγγραφείς
Γ. Σ. Οικονόμου
A. Κ. Γεωργίου