Στρατηγική των Επιχειρήσεων: Ελληνική & Διεθνής Εμπειρία (Τόμος Α΄)

Βασίλης Παπαδάκης

ΤΟΜΟΣ Α΄

Ζ΄ Έκδοση

Εκδότης: Μπένου Ε.
Μορφή: Μαλακό εξώφυλλο
Αριθμός σελίδων: 952
Κωδικός ISBN: 978-960-359-119-1
Διαστάσεις: 17 × 24 εκ.
Κωδ. Εύδοξος: 112695390

Category: Management

Description
Έρευνα σε θέματα Στρατηγικής
Επιπλέον Διδακτικό Υλικό
Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ζ’ ΕΚΔΟΣΗΣ

Το βιβλίο αυτό αποτελεί για μένα ένα υπέροχο ταξίδι αποκόμισης γνώσεων και εμπειριών. Ξεκίνησε το 1997 όταν για πρώτη χρονιά δίδαξα το μάθημα της Στρατηγικής των Επιχειρήσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα τότε ήταν ότι δεν υπήρχε κανένα ολοκληρωμένο βιβλίο που να καλύπτει στο βαθμό που επιθυμούσα, κάποιες από τις τάσεις και εξελίξεις που ως διδακτορικός φοιτητής και αργότερα ως μέλος του ακαδημαϊκού προσωπικού του London Business School παρατηρούσα να συμβαίνουν στη διεθνή σκηνή.
Έχοντας την τύχη να παρακολουθήσω τη διδασκαλία των Gary Hamel, Sumantra Ghoshal, Κώστα Μαρκίδη, John Stopford και πολλών άλλων κορυφαίων ακαδημαϊκών στο χώρο της Στρατηγικής, αισθανόμουν ότι με κάποιο τρόπο αυτές οι γνώσεις θα έπρεπε να μεταφερθούν κατ’ αρχήν στους φοιτητές του ΟΠΑ, αλλά και ευρύτερα σε στελέχη επιχειρήσεων και φοιτητές άλλων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων.

Πράγματι η Στρατηγική ως τομέας ακαδημαϊκής έρευνας αλλά και διοικητικής πρακτικής είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον γοητευτικούς τομείς της διοίκησης των επιχειρήσεων. Μετρώντας λιγότερα από 60 χρόνια “ακαδημαϊκής” ζωής έχει καταφέρει να είναι στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων στο χώρο του μάνατζμεντ. Τόσο γρήγορη είναι η ανάπτυξη νέας γνώσης στο αντικείμενο, ώστε κάθε χρόνο εκδίδεται μια πληθώρα νέων επιστημονικών περιοδικών αλλά και ένα μεγάλο εύρος βιβλίων και άλλων δημοσιευμάτων. Ιδιαίτερα στο χώρο των διεθνών βιβλίων επιχειρησιακής στρατηγικής οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές. Νέες εκδόσεις, σημαντικά αναθεωρημένες, των πλέον δημοφιλών ευρωπαϊκών και αμερικάνικων βιβλίων παρουσιάζονται κάθε ένα με δύο χρόνια.
Επιθυμώντας να μεταφέρω στους φοιτητές μου κάποιες από αυτές τις εξελίξεις έγραψα αρχικά πέντε κεφάλαια τα οποία απετέλεσαν το 1997 την πρώτη έκδοση του παρόντος. Ενθαρρυμένος από την αποδοχή του βιβλίου, την επόμενη κιόλας χρονιά το εμπλούτισα με άλλα πέντε κεφάλαια και έτσι έγινε πραγματικότητα η δεύτερη έκδοσή του. Το 1999 εξεδόθη η τρίτη έκδοση, ριζικά αναθεωρημένη και με συνολικά δεκατέσσερα κεφάλαια. Ήταν πλέον ένα ολοκληρωμένο βιβλίο το οποίο κάλυπτε το αντικείμενο της στρατηγικής των επιχειρήσεων. Ακολούθησε η τέταρτη έκδοση το 2002, η πέμπτη το 2007 και η έκτη το2012.

Οι διαδοχικές εκδόσεις του βιβλίου προσέλκυσαν τα θετικά σχόλια των φοιτητών του Οικονομικού Πανεπιστημίου αλλά και πολλών στελεχών επιχειρήσεων και μεταπτυχιακών φοιτητών μερικής φοίτησης (part-time) στα διάφορα προγράμματα του ΟΠΑ (Executive MBA, Διατμηματικό MBA, MBA International, Μάστερ στο Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με νέες Τεχνολογίες, Part-Time MBA και Μάστερ στη Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων).
Ήδη έχετε στα χέρια σας την 7η έκδοση του βιβλίου της “Στρατηγικής των Επιχειρήσεων”, μια έκδοση σημαντικά διαφοροποιημένη σε σχέση με την προηγούμενη. Δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Από το 2012 μέχρι σήμερα το επιχειρηματικό γίγνεσθαι στην Ελλάδα και παγκόσμια έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά. Οι στρατηγικές επιλογές των επιχειρήσεων έχουν επίσης σημειώσει αξιοπρόσεκτες αλλαγές. Νέα διλήμματα ανέκυψαν, νέοι προβληματισμοί βασανίζουν τα στελέχη. Όλα αυτά αποτέλεσαν το έναυσμα για σημαντική αναθεώρηση.

Τρεις είναι οι βασικοί στόχοι της έβδομηςέκδοσης:

1.: Να καλύψει στον καλύτερο δυνατό βαθμό τη διεθνή βιβλιογραφία-αρθρογραφία στο αντικείμενο. Όπως ίσως παρατηρήσετε, όσοι γνωρίζετε την προηγούμενη έκδοση, το περιεχόμενο αυξήθηκε. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη εμβάθυνση στη θεωρία και την πρακτική της στρατηγικής. Παράλληλα, η βιβλιογραφία στο τέλος κάθε κεφαλαίου έχει εμπλουτιστεί σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση με πολλές νέες αναφορές. Μάλιστα, η βιβλιογραφία της νέας έκδοσης μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο οδηγό σε φοιτητές ή/και στελέχη που θέλουν να εμβαθύνουν περισσότερο σε κάποιο από τα κεφάλαια που πραγματεύεται το βιβλίο.

2. Να αναφερθεί όχι μόνο στη διεθνή αλλά και στην ελληνική διάσταση της στρατηγικής αντλώντας παραδείγματα από μεγάλες και μικρές ελληνικές επιχειρήσεις. Σε όλα σχεδόν τα κεφάλαια έχουν προστεθεί ή/και επικαιροποιηθεί σύντομες μελέτες περιπτώσεων τόσο διεθνών (πχ Walmart, Samsung, Nokia, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Xerox, Ikea, Kodak, McDonalds, Procter and Gamble, Sony, Vodafone, Marks and Spencer, HSBC, Pfizer κ.α.), όσο και ελληνικών επιχειρήσεων (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Alpha Bank, Eurobank, Folli Follie, Goody’s, Coca-Cola 3E, ΟΤΕ, Cosmote, Τιτάνας, Marfin Investment Group, Vivartia, ΔΕΛΤΑ, Apivita, Γερμανός, Όμιλος Βιοχάλκο κ.α.). Επίσης όλες οι μελέτες περιπτώσεων που διατηρήθηκαν, έχουν επικαιροποιηθεί για να καλύψουν τις πιο πρόσφατες τάσεις και εξελίξεις στις επιχειρήσεις αυτές.

3. Να αναδείξει, συνοπτικά, την ελληνική έρευνα σε επιμέρους αντικείμενα της στρατηγικής. Συχνά η κοινωνία θεωρεί ότι οι Έλληνες Πανεπιστημιακοί δεν παράγουν έρευνα. Μια τέτοια γενίκευση αδικεί το ελληνικό Πανεπιστήμιο στο οποίο υπάρχουν πολλοί θύλακες ερευνητικής αριστείας. Για τούτο έχει προστεθεί σχετική έρευνα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ.α.

4. Να συνδέσει τη θεωρία της Στρατηγικής με τη μελέτη περίπτωσης της Swatch η οποία υπάρχει στο τέλος του βιβλίου. Στο τέλος των επιμέρους κεφαλαίων υπάρχουν ερωτήσεις οι οποίες συνδέουν τη θεωρία του συγκεκριμένου κεφαλαίου με την Swatch. Επίσης στο τέλος κάθε κεφαλαίου υπάρχει η ενότητα “Τροφή για Σκέψη (Mind Stretchers)” η οποία δίνει στον φοιτητή τη δυνατότητα μέσα από συγκεκριμένα ερωτήματα να ανατρέξει στη θεωρία του κεφαλαίου.

Η έβδομη έκδοση του βιβλίου είναι αισθητά αναθεωρημένη σε σχέση με την έκτη (2012). Ας σταχυολογήσουμε μερικές από τις σημαντικότερες αλλαγές σε επιλεγμένα κεφάλαια:

1. Στο κεφάλαιο 2 στα πλαίσια της μελέτης των αλλαγών στο εξωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων παρουσιάζονται τα τέσσερα σενάρια της McKinsey για την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας τη δεκαετία2015-2025.

2. Στο κεφάλαιο 3 προστέθηκε η τεχνική VRIO, ως μια προσπάθεια αποτίμησης της δυνητικής απόδοσης των πόρων και ικανοτήτων.

3. Στο κεφάλαιο 6 περιελήφθη επίκαιρη έρευνα από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο η οποία καταγράφει τις στρατηγικές ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων. Επίσης περιγράφεται με συγκεκριμένα παραδείγματα η τάση διάσπασης (break-up) και επανεστίασης (refocusing-downscoping) των επιχειρήσεων. Παράλληλα εξηγείται γιατί μια στρατηγική ανάπτυξης δεν είναι πάντα “στρωμένη με ροδοπέταλα”, αντίθετα πολλές από τις επιχειρήσεις που υιοθετούν μια στρατηγική ανάπτυξης τελικά αποτυγχάνουν. Τέλος, στο κεφάλαιο προστέθηκαν σκέψεις και βιβλιογραφία για μια “στρατηγική ανάπτυξης για την Ελλάδα” καθώς και το πώς η χώρα μας οφείλει να ενισχύσει τις εξωστρεφείς εκείνες εταιρείες οι οποίες έχουν διεθνή προσανατολισμό, τους λεγόμενους “αφανείς πρωταθλητές” (hidden champions).

4. Το κεφάλαιο 7 (στρατηγική διάσωσης/εξυγίανσης) αναθεωρήθηκε ριζικά. Με τα προβλήματα που βιώνει η πατρίδα μας δεν είναι δυνατόν να μην δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις μας, αλλά και τις στρατηγικές εξόδου από την κρίση. Αφιερώνεται ένα αναθεωρημένο παράρτημα στις αξιοπρόσεκτες εξελίξεις γύρω από την εξωτερική ανάθεση/εκχώρηση δραστηριοτήτων (outsourcing) και τις επιπτώσεις της τόσο για την Ελλάδα, όσο και για το δυτικό και τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Παράλληλα, συζητείται η ψυχοπαθολογία των επιχειρήσεων που επιχειρούν στρατηγικές διάσωσης, και δίνονται συγκεκριμένες συμβουλές προς τα στελέχη, γύρω από το τι πρέπει να κάνουν και τι να αποφεύγουν σε προβληματικές καταστάσεις. Τέλος, προστέθηκε μια σύντομη μελέτη περίπτωσης η οποία περιγράφει την αντισυμβατική στρατηγική διάσωσης της εταιρείας Genesis Pharma.

5. Στο κεφάλαιο 8 (ανταγωνιστική στρατηγική), υπάρχουν επίσης σημαντικές προσθήκες. Πέρα από τις αναθεωρημένες μελέτες περιπτώσεων που πλαισιώνουν τη θεωρία (πχ Victoria’s Secret, Samsung, Apivita κ.α.), το κεφάλαιο πραγματεύεται το θεμελιώδες ερώτημα κατά πόσον οι επιχειρήσεις μας έχουν πραγματικά μια ξεκάθαρη, συνεπή στρατηγική. Το κεφάλαιο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις ΔΕΝ έχουν μια ξεκάθαρη στρατηγική. Τέλος, συζητείται η αναγκαιότητα του “στρατηγικού διαλόγου” στη διαμόρφωση της στρατηγικής των επιχειρήσεών μας.

6. Το κεφάλαιο 9 (διεθνοποίηση) έχει επίσης διαφοροποιηθεί σημαντικά. Θα ήθελα να σταθώ σε δύο σημαντικές βελτιώσεις. Πρώτον, προστέθηκε έρευνα από το ΕΜΠ σχετική με τη στρατηγική διεθνοποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων και παράλληλα γίνεται αναφορά σε επιλεγμένες εταιρείες-πρωταθλητές των οποίων τη στρατηγική περιγράφουμε. Δεύτερον, περιγράφεται το πώς η κρίση και οι κεφαλαιακοί έλεγχοι (capital controls), φαίνεται να οδηγούν στην αποχώρηση από τη χώρα μας μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων οι οποίες αναζητούν “καταφύγιο” σε χώρες όπως η Βουλγαρία.

7. Το κεφάλαιο των εξαγορών (κεφάλαιο 10) λόγω και της ερευνητικής μου ενασχόλησης με το αντικείμενο έχει αλλάξει σημαντικά. Πέρα από την παρουσίασ της νεότερης έρευνας που διεξήχθη στο Ο.Π.Α., το κεφάλαιο έγινε περισσότερο χρηστικό για τα στελέχη, των οποίων η εταιρείες εμπλέκονται σε εξαγορές. Προστέθηκε ένας επικαιροποιημένος δωδεκάλογος επιτυχίας των Ε&Σ, καθώς και μια νέα ενότητα με ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν αποτελεσματικά σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Τέλος, παραθέτονται τρία επιπλέον θεωρητικά μοντέλα ενοποίησης των επιχειρήσεων σε Ε&Σ.

8. Τα κεφάλαια 11 (στρατηγικές συμμαχίες), 13 (υλοποίηση στρατηγικής) και 14 (λήψη στρατηγικών αποφάσεων) έχουν επίσης βελτιωθεί, τόσο με νεότερη θεωρία όσο και με επικαιροποιημένες μελέτες περιπτώσεων (πχ συμμαχία Toyota-Tesla Motors, αναδιοργάνωση της Google και δημιουργία της Aphabet). Εκτιμώ ότι ο αναγνώστης θα βρει ενδιαφέρουσα την ενότητα που εξηγεί γιατί ακόμα και τα πιο ικανά στελέχη και οι πιο καλές επιχειρήσεις πολλές φορές λαμβάνουν λανθασμένες (έως και “ανόητες” ενίοτε) αποφάσεις στρατηγικής.

9. Συχνά οι φοιτητές μου έχοντας διδαχθεί το μάθημα της στρατηγικής, καλούντο, στα πλαίσια άλλων μαθημάτων, να καταστρώσουν ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Με ρωτούσαν λοιπόν που θα μπορούσαν να βρουν υλικό και πως θα προσεγγίσουν το ερώτημα. Το κεφάλαιο 16, έχοντας βελτιωθεί σημαντικά, έρχεται να συνδυάσει τα επιμέρους κεφάλαια του βιβλίου για να βοηθήσει τον φοιτητή, ή/και το στέλεχος στην εκπόνηση ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου. Ιδιαίτερα, εμπλουτισμένο είναι το Τμήμα το οποίο αναφέρεται στους κύριους χρηματοοικονομικούς δείκτες και τα κριτήρια απόδοσης.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους περισσότερους από 700 φοιτητές των τμημάτων Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας και Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, που κάθε έτος ανελλιπώς παρακολουθούν το μάθημα της στρατηγικής. Η ενεργητική συμμετοχή τους στο μάθημα συνετέλεσε στην καλύτερη διεξαγωγή του, αλλά και συνέβαλε τα μέγιστα στην καλύτερη τεκμηρίωση του παρόντοςσυγγράμματος.
Πολλοί. φοιτητές, τόσο των προπτυχιακών Τμημάτων του ΟΠΑ όσο και φοιτητές του ΜΒΑ, βοήθησαν σημαντικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη βελτίωση του βιβλίου (πχ επισημαίνοντάς μου τα λάθη και τις ατέλειές του). Άλλοι, ανέλαβαν, υπό την καθοδήγησή μου να ανανεώσουν τις υπάρχουσες μελέτες περιπτώσεων ή/και να δημιουργήσουν νέες. Ένας μικρός αριθμός από αυτές επελέγησαν και ενσωματώθηκαν, μετά από αλλαγές, στη νέα έκδοση. Τους ευχαριστώ, όπως και τους διδακτορικούς μου φοιτητές Κακαλέτρη Παναγιώτη, Λαμπάκη Τάνια και Βουρλούμη Σταύρο, οι οποίοι σχολίασαν κριτικά επιμέρους κεφάλαια και συνέβαλλαν στον περιορισμό των λαθών.
Θερμές ευχαριστίες αξίζουν στην εκδότριά μου κα Ευγενία Μπένου και τον κύριο Σωτήριο Μπένο για την διαχρονική συμβολή τους σε όλα τα βιβλία μου καθώς και για την ένθερμη και συνεχή υποστήριξή τους κατά την ανάπτυξη του παρόντος βιβλίου, από την επιμέλεια του εξωφύλλου μέχρι και την τελική εκτύπωσήτου.
Τέλος,. θα ήθελα να τονίσω ότι όλη αυτή η προσπάθεια συγγραφής του παρόντος βιβλίου έγινε κάτω από την πίεση των ερευνητικών και διδακτικών υποχρεώσεών μου. Είναι πιθανόν οι πολλαπλές αυτές υποχρεώσεις, καθώς και η πίεση του χρόνου, να με οδήγησαν σε σφάλματα και ατέλειες για τα οποία και αναλαμβάνω την ευθύνη.

Αθήνα,
Βασίλης Μ. Παπαδάκης

Έρευνα σε θέματα Στρατηγικής

Έρευνα σε θέματα Στρατηγικής στο Τμήμα ΟΔΕ του ΟΠΑ

Όσοι αναγνώστες ενδιαφέρονται για την έρευνα η οποία διεξάγεται στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΟΠΑ, σε θέματα στρατηγικής, μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του “Εργαστηρίου Επιχειρησιακής Στρατηγικής” στη διεύθυνση (www.lbs.aueb.gr)
Επιπλέον Υλικό για τους Αναγνώστες του Βιβλίου
Για την πρόσβαση των αναγνωστών του παρόντος βιβλίου σε επιπλέον πληροφόρηση, έχει δημιουργηθεί η προσωπική ιστοσελίδα του συγγραφέα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στη διεύθυνση www.aueb.gr/users/papadakis.
Στη συγκεκριμένη διεύθυνση υπάρχει το εξής περιεχόμενο.

1. Παρουσίαση του μαθήματος, “Στρατηγικής των Επιχειρήσεων” που διδάσκεται σε διάφορα Τμήματα του Ο.Π.Α., καθώς και των απαιτήσεών του, της εξεταζόμενης ύλης κ.α. Παράλληλα, περιγράφονται και άλλα μαθήματα τα οποία διδάσκονται από τον συγγραφέα σε Μεταπτυχιακά και Προπτυχιακά προγράμματα του Πανεπιστημίου

2. Περιγραφή των εργασιών που δίνονται στα πλαίσια του μαθήματος “Στρατηγικής των Επιχειρήσεων”,

3. Διαφάνειες (τόσο ελληνικές όσο και αγγλικές) οι οποίες καλύπτουν τη διδασκόμενη ύλη όλων των κεφαλαίων του βιβλίου.

4. Πρόσβαση σε ιστοσελίδες οι οποίες έχουν περιεχόμενο στρατηγικής. Συγκεκριμένα υπάρχει άμεση πρόσβαση σε ιστοσελίδες: α) εταιρειών συμβούλων επιχειρήσεων σε θέματα στρατηγικής, β) άλλων Καθηγητών Πανεπιστημίου οι οποίοι διδάσκουν μαθήματα Στρατηγικής, γ) διεθνών, κατά κύριο λόγο, περιοδικών τα οποία καλύπτουν θέματα στρατηγικής των επιχειρήσεων

5. Δίνεται η δυνατότητα στον επισκέπτη της ιστοσελίδας να “κατεβάσει” (download) δυνητικά χρήσιμο περιεχόμενο. Αυτό αποτελείταιαπό:

- άρθρα του συγγραφέα τα οποία έχουν δημοσιευθεί είτε σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, είτε σε ελληνικά περιοδικά και εφημερίδες και τα οποία άπτονται των αντικειμένων που καλύπτει το βιβλίο
- Μελέτες περιπτώσεων οι οποίες διδάσκονται στο μάθημα (πχ μελέτη περίπτωσης της Swatch Α’)
- Αποτελέσματα ερευνών οι οποίες διεξήχθησαν στην Ελλάδα (πχ αποτελέσματα της έρευνας Εξαγορών και Συγχωνεύσεων)

Επιπλέον Διδακτικό Υλικό

Επιπλέον Διδακτικό Υλικό για του Καθηγητές που Υιοθετούν το Βιβλίο

Για τους Καθηγητές που επιλέγουν να υιοθετήσουν το παρόν βιβλίο στη διδασκαλία τους, υπάρχει σημαντικό επιπλέον υλικό, πέρα από αυτό που είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του διδάσκοντα. Αυτό αποτελείται από:

1. Ένα επιπλέον “βιβλίο για τους διδάσκοντες” (Instructor’s Manual) με συμβουλές, ως πως το πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν το βιβλίο για να διδάξουν πιο αποτελεσματικά το μάθημα. Στις περίπου 100 σελίδες του “βιβλίου του διδάσκοντα” δίνονται εναλλακτικές περιγραφές του μαθήματος, όπως αυτό διδάσκεται στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών από τον Β. Παπαδάκη. Συχνά, ανάλογα με την έμφαση που ο διδάσκων θέλει να δώσει στο μάθημα, επιλέγονται και διαφορετικά κεφάλαια του βιβλίου.

2. Προτάσεις ως πως το πώς μπορούν να ενσωματωθούν οι διάφορες μελέτες περιπτώσεων στο μάθημα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον τρόπο διδασκαλίας της μελέτης περίπτωσης της Swatch στο προπτυχιακό μάθημα της Στρατηγικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

3. Προτάσεις για το πώς οι υπόλοιπες μελέτες περιπτώσεων του δεύτερου τόμου του παρόντος βιβλίου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν (εν μέρει ή συνολικά) για την καλύτερη διδασκαλία του μαθήματος.

4. Αρκετές εκατοντάδες διαφάνειες σε μορφή Powerpoint οι οποίες αναφέρονται σε κάθε ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου και οι οποίες δίνουν στον διδάσκοντα τη δυνατότητα να εμπλουτίσει σημαντικά το οπτικό του υλικό. Οι διαφάνειες αυτές είναι τόσο ελληνικές όσο και αγγλικές.

5. Τέλος, επιπλέον υλικό προετοιμάζεται για να ενισχύσει περαιτέρω την προσπάθεια των διδασκόντων (πχ σετ ασκήσεων πολλαπλών επιλογών, μικρές μελέτες περιπτώσεων οι οποίες δεν περιέχονται στο παρόν βιβλίο).

Οι ενδιαφερόμενοι διδάσκοντες μπορούν να επικοινωνήσουν με τον συγγραφέα στο vpap@aueb.g

Περιεχόμενα

Πρόλογος Ζ’ Eκδοσης 21

ENOTHTA I

ΕΙΣΡΟΕΣ ΓΙΑ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣTPATHΓIKH 37

1.1 Tι Είναι Στρατηγική 38

1.1.1 Προέλευση της Λέξης 38

1.1.2 Ορισμοί 38

1.2 Γιατί Είναι Αναγκαία η Στρατηγική 41

1.2.1 Η Στρατηγική Θέτει Κατευθύνσεις 43

1.2.2 Η Στρατηγική Υποστηρίζει τη Λήψη Ομοιόμορφων Αποφάσεων 44

1.2.3 Η Στρατηγική Συγκεντρώνει την Προσπάθεια και Συντονίζει Δραστηριότητες 44

1.2.4 Η Στρατηγική Ορίζει την Επιχείρηση και τη Θέση της Απέναντι στον Ανταγωνισμό 45

1.2.5 Η Στρατηγική Μειώνει την Αβεβαιότητα 45

1.2.6 Η Στρατηγική Μπορεί να Προσδώσει ένα Διατηρήσιμο Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα 46

1.3 Είναι η Στρατηγική Πάντα Προγραμματισμένη; Μερικές Διαφορετικές Προσεγγίσεις 49

1.3.1 Προγραμματισμένη (Deliberate) Έναντι Αναδυόμενης (Εmergent) Στρατηγικής 49

1.3.2 Η Επιβαλλόμενη Στρατηγική (Imposed Strategy) 52

1.4 Διεύρυνση του Ορισμού της Στρατηγικής 53

1.4.1 Τα Πέντε Ps του Mintzberg 53

1.4.2 Η Στρατηγική ως Σχέδιο (Plan) 53

1.4.3 Η Στρατηγική ως Τέχνασμα (Ploy) 53

1.4.4 Η Στρατηγική ως Υπόδειγμα (Pattern) 54

1.4.5 Η Στρατηγική ως Τοποθέτηση (Position) 54

1.4.6 Η Στρατηγική ως Προοπτική (Ρerspective) 55

1.4.7 Συσχέτιση των Πέντε Ρs του Mintzberg 55

1.5 Τελικά τι Είναι Στρατηγική; 57

1.6 Δομή του Βιβλίου 58

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 62

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤOΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚOΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤOΣ 65

2.1 Εισαγωγή 66

2.2 Στρατηγική Aνάλυση του Eξωτερικού Περιβάλλοντος 69

2.3 Ανάλυση του Ευρύτερου-Μάκρο Περιβάλλοντος 71

2.3.1 Πολιτική/Nομική Διάσταση 72

2.3.2 Οικονομική Διάσταση 72

2.3.3 Κοινωνική – Πολιτιστική Διάσταση 73

2.3.4 Δημογραφική Διάσταση 74

2.3.5 Τεχνολογική Διάσταση 75

2.3.6 Παγκόσμια Διάσταση 77

2.3.7 Σύνοψη της Ανάλυσης του Ευρύτερου-Μάκρο Περιβάλλοντος 77

2.3.8 Υφιστάμενη Σχέση Μεταξύ του Ευρύτερου Περιβάλλοντος και της Στρατηγικής μιας Επιχείρησης 78

2.3.9 Μπορεί μια Επιχείρηση να Επηρεάσει το Ευρύτερο Περιβάλλον της; 81

2.4 Ανάλυση του Ανταγωνιστικού (Mίκρο) Περιβάλλοντος της Eπιχείρησης 82

2.4.1 Ανάλυση του Υποδείγματος των Πέντε Δυνάμεων του Porter 83

2.4.2 Απειλή Εισόδου Νέων Επιχειρήσεων στον Κλάδο 84

2.4.3 Διαπραγματευτική Δύναμη των Προμηθευτών 88

2.4.4 Διαπραγματευτική Δύναμη των Αγοραστών 89

2.4.5 Απειλή από Υποκατάστατα Προϊόντα 90

2.4.6 Ανταγωνισμός Ανάμεσα στις Υπάρχουσες Επιχειρήσεις Ενός Κλάδου 91

2.4.7 Η Προσέγγιση στην Πρόβλεψη Αντίδρασης των Αντα-γωνιστών των Coyne and Horn 95

2.5 Κριτική και Περιορισμοί του Υποδείγματος των Πέντε Δυνάμεων 98

2.5.1 Συμπληρωματικά Προϊόντα: Μια Έκτη Δύναμη στη Δομική Ανάλυση ενός Κλάδου 99

2.5.2 Επιβλαβές για την Κοινωνία; 101

2.5.3 Τροφή για Σκέψη: 103

2.5.4 Μια Δίκαιη Προσέγγιση Απέναντι στις Πέντε Δυνάμεις 105

2.5.5 Γνωρίζουν τα Στελέχη των Επιχειρήσεών μας πώς να Χρησιμοποιούν Σωστά το Μοντέλο των Πέντε Δυνάμεων; 106

2.6 Τρόποι Προσδιορισμού της Ανταγωνιστικής Θέσης της Επιχείρησης Μέσα στον Κλάδο που Δραστηριοποιείται 107

2.6.1 H Ανάλυση Στρατηγικών Ομάδων 107

Παράρτημα Κεφαλαίου 2

Προγραμματισμός με Βάση Σενάρια ως Τρόπος Πρόβλεψης και Αντιμετώπισης Μελλοντικών Εξελίξεων (Scenario Planning) 111

Π.2.1 Δημιουργώντας τα Σενάρια 114

Π.2.2 Τα 4 Σενάρια της McKinsey για την Παγκόσμια Οικονομία τη Δεκαετία (2015-25) 117

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 123

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤOΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚOΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤOΣ 127

3.1 Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος μιας Επιχείρησης 128

3.2 Η Θεωρία των Πόρων-Ικανοτήτων της Επιχείρησης (The Resource-Based Τheory οf Competitive Advantage) 129

3.2.1 Όταν οι Πόροι Οδηγούν σε Ικανότητες 134

3.3 Επιπλέον Επεξήγηση της Έννοιας της Θεμελιώδους Ικανότητας 136 3.3.1 Μερικές Επιπλέον Σκέψεις για τις Θεμελιώδεις-μοναδικές Ικανότητες 138

3.4 Οι Πόροι και οι Ικανότητες ως Bάση Διαμόρφωσης της Στρατηγικής 138

3.4.1 Αναγνώριση και Ταξινόμηση των Πόρων 138

3.4.2 Αναγνώριση των Ικανοτήτων της Επιχείρησης 139

3.4.3 Η Τεχνική VRIO –Μια Προσπάθεια Αποτίμησης της Δυνητικής Απόδοσης των Πόρων και Ικανοτήτων 141

3.4.4 Σχεδιασμός και Επιλογή Στρατηγικής 145

3.4.5 Εντοπισμός Ελλείψεων σε Πόρους και Ικανότητες 145

3.5 Σύνοψη – Kρίσιμα Eρωτήματα για τα Στελέχη 145

3.5.1 Κρίσιμα Ερωτήματα για τα Στελέχη 146

3.5.2 Μήπως οι Θεμελιώδεις Ικανότητές μας Κατέληξαν να είναι Αγκυλώσεις;..146

3.6 Mελέτη μιας Επιχείρησης ως “Αλυσίδα Αξίας”: Mια Διαφορετική Προσέγγιση στη Διερεύνηση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος 150

3.6.1 Επανασχεδιασμός της Αλυσίδας Αξίας 156

3.7 Από την Αλυσίδα Αξίας στον Αστερισμό Αξίας 159

3.8 Σύνοψη και Αξιολόγηση της Αλυσίδας Αξίας 164

Παράρτημα Κεφαλαίου 3

Benchmarking (Συγκριτική Προτυποποίηση): Mήπως είναι Kαιρός να Mάθετε “Mετρώντας” τον Eαυτό σας σε Σχέση με τους Άριστους; 165

Π.3.1 Τι είναι Benchmarking 165

Π.3.2 Πότε Ξεκίνησε το Βenchmarking 166

Π.3.3 Γιατί Βenchmarking 167

Π.3.4 Κατηγορίες Βenchmarking; 168

Π.3.5 Διαδικασία Υλοποίησης Βenchmarking 169

Π.3.6 Βασικά Ερωτήματα και Παράγοντες Επιτυχίας 170

Π.3.7 Πώς Μπορεί μια Επιχείρηση να Ξεκινήσει για Πρώτη Φορά Βenchmarking 171

Π.3.8 Το Βenchmarking δεν είναι Πανάκεια! 171

Π.3.9 Μειονεκτήματα του Βenchmarking 172

Π.3.10 Αποτελεί το Benchmarking Απειλή για τη Στρατηγική των Επιχειρήσεων; 172

Π.3.11 Συμπεράσματα 173

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 175

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

ETAIPIKH AΠOΣTOΛH – OPAMA: (αναγκαιότητα ή πολυτέλεια;) 179

4.1 H Έννοια της Αποστολής στον Επιχειρησιακό Xώρο 181

4.2 Δήλωση Αποστολής: Πολυτέλεια ή Αναγκαιότητα; 183

4.3 H Πραγματική Ανάγκη για Εταιρική Αποστολή 184

4.4 Περιεχόμενο και Συστατικά Στοιχεία μιας Δήλωσης Αποστολής 188

4.5 H Διαδικασία Σχηματισμού Εταιρικής Αποστολής 191

4.5.1 Αρμόδιοι Φορείς και Διαδικασία Δημιουργίας Εταιρικής Αποστολής 192

4.5.2 Συμμετοχή Φυσικών Προσώπων στη Δημιουργία Eταιρικής Aποστολής 193

4.6 Παράγοντες Επιτυχίας μιας Δήλωσης Αποστολής 193

4.6.1 Παράγοντες Αποτυχίας & Πιθανές Παγίδες 195

4.7 Kάτω από Ποιες Προϋποθέσεις Mπορεί μια Δήλωση Αποστολής να Είναι Αποτελεσματική: Η έρευνα των Μαρκίδη – Παπαδάκη 197

4.8 H Σχέση Aνάμεσα στην Δήλωση Aποστολής και στην Οικονομική Aπόδοση της Επιχείρησης 200

4.9 Εταιρική Αποστολή: Είναι τελικά Στρατηγική Αναγκαιότητα ή μη Απαραίτητη “Πολυτέλεια”; 201

Παράρτημα Kεφαλαίου 4

Αποσπάσματα από Εταιρικές Δηλώσεις Αποστολής και Εταιρικά Οράματα (Mission/Vision Statements) 204

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 215

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ 217

5.1 Εισαγωγή 218

5.2 Συνδυασμός των Μοντέλων Περιβαλλοντικού Καθορισμού και Πόρων και Ικανοτήτων 218

5.2.1 Ανάλυση Επιχειρησιακού Περιβάλλοντος 219

5.2.2 Διαμόρφωση της Στρατηγικής 221

5.2.3 Υλοποίηση-εφαρμογή της Στρατηγικής 223

5.2.4 Αποτίμηση και Έλεγχος 224

5.3 Στρατηγική Πρόθεση-Μία νεότερη θεώρηση της στρατηγικής από τους Hamel & Prahalad 226

5.4 Πώς αντιδρούν συνήθως τα στελέχη στις προκλήσεις του αύριο; 226

5.4.1 Προς μια νέα αντίληψη για τη στρατηγική 228

5.4.2 Ο Ανταγωνισμός για το Μέλλον σε Αγορές που δεν Υπάρχουν 230

5.4.3 Ενόραση του Κλαδου (Industry Foresight) και Δημιουργία Στρατηγικής Αρχιτεκτονικής (Strategic Architecture) 231

5.4.4 Μορφοποίηση Μονοπατιών Αλλαγής (Managing Migration Paths) 233

5.4.5 Ανταγωνισμός για Μερίδιο Αγοράς (Competition for Market Share) 234

5.4.6 Στρατηγική Πρόθεση-Περιεχόμενο 235

5.4.7 Συμπέρασμα 240

5.5 Κριτική των Προσεγγίσεων της Επιχειρησιακής Στρατηγικής-Συμπεράσματα 241

5.5.1 Κριτική του Μοντέλου Περιβαλλοντικού Καθορισμού (Michael Porter 241

5.5.2 Κριτική της Θεωρίας των Πόρων και των Ικανοτήτων 241

5.5.3 Κριτική της Στρατηγικής Πρόθεσης 242

5.6 Συμπέρασμα 243

5.7 Τελικά τι είναι Στρατηγική; 243

5.7.1 Το Διαμάντι της Στρατηγικής των Hambrick και Fredrickson 247

5.7.2 Συνδέεται το Διαμάντι της Στρατηγικής με τα Τρία Επίπεδα Στρατηγικής; 254

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 257

ΕΝOΤΗΤΑ ΙΙ

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ (Πεδία Δράσης και Ανταγωνιστική Στρατηγική)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚH ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (CORPORATE GROWTH STRATEGY) 261

6.1 Επιχειρηματική Στρατηγική Ανάπτυξης 262

6.2 Στρατηγικές Σταθερότητας (Stability Strategies) 263

6.3 Στρατηγικές Aνάπτυξης (Growth Strategies) 264

6.3.1 Στρατηγική κάθετης ολοκλήρωσης 265

6.3.2 Νέες Τάσεις Πέρα από την Κάθετη Ολοκλήρωση 278

6.3.3 Oριζόντια Oλοκλήρωση (Horizontal Integration 283

6.3.4 Διασπορά/διαφοροποίηση Δραστηριοτήτων (Συσχετισμένη ή Ασυσχέτιστη) 285

6.3.5 Νέες Τάσεις Πέρα από τη Διαφοροποίηση-Διασπορά Δραστηριοτήτων – Διάσπαση και Επανεστίαση (Refo-cusing-Downscoping) 306

6.4 Άλλες Στρατηγικές Επιλογές Aνάπτυξης 312

6.4.1 Συγκέντρωση-Διείσδυση Αγοράς 312

6.4.2 Ανάπτυξη Αγοράς 313

6.4.3 Ανάπτυξη Προϊόντων 314

6.5 Είναι ο Δρόμος προς μια Στρατηγική Aνάπτυξης “Στρωμένος με Pοδοπέταλα”; 316

6.5.1 Ανακαλύπτοντας Ευκαιρίες Στρατηγικής Ανάπτυξης 323

6.6 Αναζητώντας μια Στρατηγική Ανάπτυξης για την Ελλάδα 325

6.6.1 Οι Πέντε Πυλώνες Ανάπτυξης της Οικονομίας 327

6.7 Οι Τομείς – Αναδυόμενοι Αστέρες 329

6.7.1 Οι Αφανείς Πρωταθλητές (Hidden Champions) της Γερμανίας: Η έρευνα του Hermann Simon 332

6.7.2 Χαρακτηριστικά των Αφανών Πρωταθλητών 334

6.8 Συμπερασματικά 338

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 341

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚH ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ/ΔΙΑΣΩΣΗΣ (CORPORATE TURNAROUND/ RETRENCHMENT STRATEGY) 345

7.1 Στρατηγικές Διάσωσης-Εξυγίανσης (Turnaround/Retrenchment Strategies) 346

7.2 Διάγνωση Αιτίων Προβληματικών Καταστάσεων 349

7.3 Στρατηγικές Διάσωσης/Εξυγίανσης 353

7.3.1 Στάδια της Στρατηγικής Εξυγίανσης/Διάσωσης 354

7.4 Αν Αποτύχουν οι πιο πάνω Ενέργειες, τι Επιλογές Απομένουν; 365

7.5 Συμβάλει η Σμίκρυνση στη Βελτίωση της Κερδοφορίας; 367

7.6 Χαρακτηριστικά Αποτελεσματικών Προγραμμάτων Σμίκρυνσης (downsizing) 370

7.7 Τι μπορεί να κάνει ο Μεμονωμένος Εργαζόμενος για να Προστατέψει την Εργασία του; 371

7.8 Η Ψυχοπαθολογία των Εταιρειών που Βρίσκονται στα Πρόθυρα της Κατάρρευσης (Το “σπιράλ θανάτου” – death spiral) 372

7.8.1 Αντιμετώπιση του “Σπιράλ του Θανάτου” 374

7.9 Πρακτικές Συμβουλές προς τα Στελέχη για να Αντιμετωπίσουν μια Κρίση ή μια Παρατεταμένη Ύφεση 379

7.10 Σύνοψη Όλων των Eπιχειρηματικών Στρατηγικών 390

7.11 Επιλογή της Kατάλληλης Eταιρικής/Eπιχειρηματικής Στρατηγικής 391

7.12 Πόσο Oρθολογικά Xαράζεται η Στρατηγική και Ποιοι την Eπηρεάζουν; 394

7.12.1 Υπάρχουν Κάποιοι “Μη Προφανείς” Παράγοντες που Επηρεάζουν τη Στρατηγική των Επιχειρήσεων; 396

7.12.2 Οι Εταιρείες Πιστοληπτικής Αξιολόγησης (Rating Agencies) 402

7.12.3 Ο ρόλος των Hγετών στη Στρατηγική 403

Παράρτημα Kεφαλαίου 7

Εξωτερική Ανάθεση ή Εκχώρηση Λειτουργιών (Outsourcing) ως Στρατηγική Επιλογή 407

Π.7.1 Ποιος Σχεδιάζει και Κατασκευάζει τα Αυτοκίνητα BMW; 407

Π.7.2 Εισαγωγή στην Εξωτερική Ανάθεση 408

Π.7.3 Πλεονεκτήματα της Εξωτερικής Ανάθεσης (Outsourcing) 410

Π.7.4 Κίνδυνοι της Εξωτερικής Ανάθεσης (Outsourcing) 411

Π.7.5 Μια “Αντισυμβατική” Άποψη: Εκχώρηση Ακόμα και “Θεμελιωδών Ικανοτήτων” 413

Π.7.6 Συμβουλές για Αποτελεσματική Εξωτερική Ανάθεση (Outsourcing) 415

Π.7.7 Εξωτερική Ανάθεση – Νεότερες Τάσεις και Εξελίξεις 418

Π.7.8 Μπορεί να Αναστραφεί αυτή η Κατάσταση; 420

Π.7.9 Η Ελληνική Οικονομία και η Εξωτερική Ανάθεση 422

Π.7.10 Μια αισιόδοξη Προοπτική; 422

Π.7.11 Μια Απαισιόδοξη Προοπτική: Είναι τα Capital Controls το “Καίριο Χτύπημα” στην Ελληνική Επιχειρηματικότητα; 423

Π.7.12 Συμπέρασμα 424

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 425

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ

(Business Level ή Competitive Strategies) 431

8.1 Ορισμός και Τύποι Στρατηγικών για την Απόκτηση Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος 432

8.1.1 Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα και Αποδοτικότητα Επιχειρήσεων 434

8.2 Παρουσίαση των Ανταγωνιστικών Στρατηγικών 434

8.3 Στρατηγική Hγεσίας Kόστους 438

8.3.1 Ορισμός 438

8.3.2 Πηγές Ηγεσίας Κόστους 442

8.3.3 Πλεονεκτήματα από την Εφαρμογή της Στρατηγικής Ηγεσίας Κόστους 448

8.3.4 Κίνδυνοι οι οποίοι Προκύπτουν από την Εφαρμογή της Στρατηγικής Ηγεσίας Κόστους 448

8.4 Στρατηγικές Αντιμετώπισης ενός Νεοεισερχόμενου Ηγέτη Κόστους Σύμφωνα με τον Ν. Kumar 450

8.5 Στρατηγική Διαφοροποίησης/Μοναδικότητας (Differentiation) 453

8.5.1 Περιγραφή της Στρατηγικής 453

8.5.2 Κίνδυνοι οι οποίοι Μπορεί να Προκύψουν από την Εφαρμογή της Στρατηγικής Διαφοροποίησης 458

8.6 Στρατηγική Εστίασης 459

8.6.1 Εστίαση με Ηγεσία Κόστους 460

8.6.2 Εστίαση με Διαφοροποίηση 461

8.6.3 Κίνδυνοι οι οποίοι Προκύπτουν από την Εφαρμογή της Στρατηγικής Εστίασης 463

8.7 Ανταγωνιστικές Στρατηγικές και Ικανότητες της Επιχείρησης 464

8.8 Ανταγωνιστικές Στρατηγικές και Χαρακτηριστικά της Επιχείρησης 465

8.8.1 Ηγεσία Κόστους και Χαρακτηριστικά της Επιχείρησης 465

8.8.2 Διαφοροποίηση και Χαρακτηριστικά της Επιχείρησης 467

8.8.3 Εστίαση και Χαρακτηριστικά της Επιχείρησης 468

8.9 Mπορεί μια Επιχείρηση να Eπιτύχει Tαυτόχρονα Hγεσία Kόστους και Διαφοροποίηση; 469

8.10 Kριτική στις Ανταγωνιστικές Στρατηγικές 475

8.10.1 Oι “Mονολιθικές” Στρατηγικές Tείνουν να Aναπτύσσουν “Mονολιθικές” Kουλτούρες 476

8.11 Το Στρατηγικό Ρολόϊ: Προς μια Nεότερη Άποψη για τις Aνταγωνιστικές Στρατηγικές 477

8.11.1 Στρατηγικές που Στηρίζονται στην Τιμή (κατευθύνσεις 1 και 2) 478

8.11.2 Η Υβριδική-νόθα Στρατηγική (κατεύθυνση 3) n 479

8.11.3 Στρατηγική Διαφοροποίησης ή Προστιθέμενης Αξίας (κατεύθυνση 4) 480

8.11.4 Στρατηγική Διαφοροποίησης με Εστίαση (κατεύθυνση 5) 481

8.11.5 Στρατηγικές που Συνήθως Αποτυγχάνουν (κατευθύνσεις 6, 7, 8) 482

8.12 Ανταγωνιστικές Στρατηγικές και Κύκλος Ζωής Προϊόντος 482

8.13 Νεότερες Θεωρήσεις περί Ανταγωνιστικής Στρατηγικής (οι Στρατηγικές Δημιουργίας Αξίας – Value Disciplines των Treacy & Wiersema) 483

8.13.1 Μπορεί μια Εταιρεία να Επιλέξει Παραπάνω από Μία Στρατηγικές; 486

8.14 H Γρήγορη Aνταπόκριση (Quick Response): Ένα Nέο Aνταγωνιστικό Πλεονέκτημα για τη Nέα Xιλιετηρίδα 488

8.14.1 Κίνδυνοι οι οποίοι Προκύπτουν από την Εφαρμογή του Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος Γρήγορης Ανταπόκρισης 489

8.15 Είναι Εφικτή η Αλλαγή Ανταγωνιστικής Στρατηγικής; 491

8.16 Έχουν οι Επιχειρήσεις μας Ξεκάθαρη Στρατηγική; Η Στρατηγική ως Αμοιβαία Αποκλειόμενες Επιλογές (Tradeoffs): 495

8.16.1 Οι Επιχειρήσεις μας Συχνά δεν Κατανοούν τι Αποτελεί Στρατηγική 496

8.16.2 Προσοχή στις “Μόδες” που Υπάρχουν στη Στρατηγική 496

8.16.3 Οι Επιχειρήσεις μας δεν έχουν Στρατηγική γιατί αυτή Συχνά Επιβάλλεται απ’ έξω 499

8.16.4 Προσοχή στα Κίνητρα που Δίνετε στα Ανώτατα Στελέχη 499

8.17 H Ανάγκη για Στρατηγικό Διάλογο στην Επιχείρηση του 21ου Aιώνα 500

8.17.1 Γιατί Υπάρχει Ανάγκη για Στρατηγικό Διάλογο 501

8.17.2 Ο Ρόλος των Μεσαίων Στελεχών στο Στρατηγικό Διάλογο 502

8.17.3 Η Συμβολή των Πανεπιστημίων στο “Στρατηγικό Διάλογο” των Επιχειρήσεών μας 502

8.17.4 Επίλογος: Ο Στρατηγικός Διάλογος ως Θεμελιώδης Ικανότητα 503

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 507

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ 512

9.1 H Διεθνοποίηση Eίναι μια Πραγματικότητα 512

9.2 Kίνητρα για Διεθνοποίηση 512

9.3 Οφέλη από τη Διεθνοποίηση 515

9.4 Κίνδυνοι Διεθνοποίησης 519

9.4.1 Οικονομική και Πολιτική Ρευστότητα Περιβάλλοντος 519

9.4.2 Ανάγκη Διαφοροποίησης Προϊόντος 522

9.5 Επιλογή Αγοράς – Γεωγραφικής Περιοχής 524

9.6 Mορφές Διεθνοποίησης 528

9.6.1 Θεωρία των Σταδίων (StagesStrategy) 528

9.6.2 Αρχικές Εξαγωγικού Τύπου Μορφές Διεθνοποίησης 530

9.6.3 Προχωρημένες μη Εξαγωγικού Τύπου Μορφές Διεθνοποίησης 534

9.6.4 Συνοπτικές Επισημάνσεις 536

9.7 Στρατηγικές Διεθνοποίησης 540

9.7.1 Διεθνής Ανταγωνιστική Στρατηγική (Business Level International Strategy) 540

9.7.2 Εταιρική Στρατηγική Διεθνοποίησης (Corporate Level International Strategy) 546

9.8 Πολυεθνικές Eπιχειρήσεις: Στρατηγικές των Θυγατρικών 553

9.8.1 Το Μοντέλο του Porter 553

9.9 Στρατηγικές Διεθνοποίησης για Υστερήσαντες (Late Movers) Πολυεθνικές Επιχειρήσεις 555

9.10 Δαβίδ Eναντίον Γολιάθ: Πως Μια Μικρή Επιχείρηση Mπορεί να Aντιμετωπίσει τους Παγκόσμιους Κολοσσούς 559

9.11 Τροφή για Σκέψη: Τρία Διλήμματα για τα Στελέχη 562

9.11.1 Δίλημμα 1ο: Πότε Πρέπει να Σταματά η Επέκταση σε Νέες Αγορές; 562

9.11.2 Δίλημμα 2ο: Στρατηγική σε Έναν Κόσμο Δύο “Ταχυτήτων”; 562

9.11.3 Δίλημμα 3ο: Ο Δυτικός Κόσμος στην Παγίδα της Παγκοσμιοποίησης; 564

9.12 H Διεθνοποίηση των Ελληνικών Επιχειρήσεων 565

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 578

ΕΝOΤΗΤΑ ΙΙΙ

ΤΡΟΠΟΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕΣΩ ΕΞΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΩΝ 585

10.1 Εισαγωγή 588

10.2 Ορισμοί Εξαγορών και Συγχωνεύσεων 589

10.3 Τύποι Εξαγορών και Συγχωνεύσεων (EήΣ) 590

10.4 Kύματα Εξαγορών και Συγχωνεύσεων 593

10.5 Λόγοι Πραγματοποίησης Εξαγορών ή Συγχωνεύσεων 594

10.5.1 Εκμετάλλευση Οικονομιών Κλίμακας (Economies of Scale) 594

10.5.2 Εκμετάλλευση Οικονομιών Φάσματος (Economies of Scope) 594

10.5.3 Συνδυασμός και Αλληλοσυμπλήρωση Πόρων 595

10.5.4 Αύξηση της Δυναμικής στην Αγορά 595

10.5.5 Μείωση Κόστους και Χρόνου Ανάπτυξης Νέων Προϊόντων 596

10.5.6 Υπέρβαση Εμποδίων Εισόδου 597

10.5.7 Διαφοροποίηση – Διασπορά Δραστηριοτήτων 597

10.5.8 Αποφυγή Υπερβάλλοντος Ανταγωνισμού 599

10.5.9 Αύξηση Μεριδίου Αγοράς 600

10.5.10 Εξάλειψη Μειωμένης Αποδοτικότητας Επιχείρησης – Στόχου 600

10.5.11 Mείωση Υπερβάλλουσας Ρευστότητας Επιχείρησης – Αγοραστή 600

10.5.12 Φορολογικά Οφέλη (Tax Efficiency) 601

10.5.13 Κερδοσκοπία Μέσω “Ξεπουλήματος” των Περιουσιακών Στοιχείων της Εξαγοραζόμενης (Αsset Stripping) 601

10.5.14 Διοικητική Αλαζονεία (Hubris) 601

10.5.15 Σύνοψη 602

10.6 Μεθοδολογίες Αξιολόγησης Επιτυχίας/Αποτυχίας των ΕήΣ 602

10.7 Αποτελέσματα Διεθνούς Έρευνας για την Επιτυχία των ΕήΣ 605

10.8 Λόγοι Aποτυχίας ΕήΣ και Ιδέες Αποφυγής τους 608

10.8.1 Συνήθη Λάθη που Συμβαίνουν πριν μια Ε&Σ και Ιδέες Αποφυγής τους 609

10.9 Επιπλέον Θεωρητικά Μοντέλα Ενοποίησης Επιχειρήσεων σε Ε & Σ 628

10.10 Η Ελληνική Εμπειρία στις EήΣ (Δεκαετίες 1990 και 2000) 637

10.11 H Έρευνα του Β. Παπαδάκη και των Συνεργατών του στο ΟΠΑ 639

10.11.1 Συνοπτικά Συμπεράσματα 640

10.11.2 Τελικά τι Συμβάλλει στην Επιτυχή Υλοποίηση Μιας Ε&Σ; 641

10.12 Πόσο διαφορετικά προσεγγίζουν τις ΕήΣ οι Αναδυόμενες Οικονομίες της Ανατολής; Η Έρευνα του Ν. Kumar 643

10.13 Μην Πέσετε στην Παγίδα των ΕήΣ: Σκεφτείτε Σοβαρά πριν Ακολουθήσετε τους Ανταγωνιστές σας 646

10.14 Ένας “Δωδεκάλογος Eπιτυχίας” στις EήΣ 649

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 653

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 659

11.1 Eισαγωγή 660

11.2 Oρισμός Στρατηγικών Συμμαχιών και Σύγκριση με άλλα Eίδη Στρατηγικών Aνάπτυξης 660

11.3 Σε ποιούς Tομείς Δραστηριότητας Aναπτύσονται Στρατηγικές Συμμαχίες 665

11.4 Kίνητρα Σύναψης Στρατηγικών Συμμαχιών 666

11.5 Έχουν Aποδειχθεί Eμπειρικά τα Yποτιθέμενα Oφέλη από μια Στρατηγική Συμμαχία; 672

11.6 Στάδια Δημιουργίας Στρατηγικών Συμμαχιών 673

11.7 Λόγοι και Tρόποι Διάλυσης Στρατηγικών Συμμαχιών 677

11.7.1 Λόγοι διάλυσης 679

11.7.2 Τρόποι Διάλυσης 682

11.7.3 Κατάληξη μιας Συμμαχίας 683

11.8 Oι Προϋποθέσεις για μια Eπιτυχημένη Συμμαχία 683

11.9 Στρατηγικές Συμμαχίες – H Eλληνική Eμπειρία 686

11.10 Συμμαχία ή Eξαγορά 689

11.10.1 Νεότερη Έρευνα στο Ερώτημα Εξαγορά ή Συμμαχία 696

11.11 Πρακτικές Συμβουλές για Eπιχειρήσεις που Σκοπεύουν να Συνάψουν Στρατηγικές Συμμαχίες 697

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 700

ΕΝOΤΗΤΑ ΙV

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ, ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ 705

12.1 Eισαγωγή στην Aξιολόγηση Στρατηγικής 706

12.2 Mοντέλα Aξιολόγησης Στρατηγικής 707

12.2.1 Το μοντέλο του Rumelt 707

12.2.2 Μία Δεύτερη Προσέγγιση Αξιολόγησης της Στρατηγικής (Μοντέλο SAFe) 710

12.2.3 Εκτίμηση της Kαταλληλότητας/Tαιριάσματος (Suitability) 711

12.2.4 Ανάλυση αποδεκτότητας (acceptability) 716

12.2.4.1 Ανάλυση απόδοσης 717

12.2.4.2 Ανάλυση κινδύνου 718

12.2.5 Εφικτότητα (feasibility 721

12.3 Μία Τρίτη Προσέγγιση: Η Mέθοδος STAIR 722

12.4 Mια Λίστα Eλέγχου Στρατηγικής για τα Διοικητικά Στελέχη 724

12.5 Xαρακτηριστικά Eνός Aποτελεσματικού Συστήματος Aξιολόγησης 725

12.6 Συμπέρασμα 726

Παράρτημα Kεφαλαίου 12

Eισαγωγή στην Tεχνική Balanced Scorecard

(Kάρτα Iσορροπής Στοχοθεσίας) 727

Π.12.1 Συνδέοντας τις Μετρήσεις της BSC με την Επιχειρησιακή Στρατηγική 730

Π.12.2 H Ωφελιμότητα της Kάρτας Iσόρροπης Στοχοθεσίας στις Eπιχειρήσεις 731

Π.12.3 Επίλογος 731

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 734

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ (και Σχέση Στρατηγικής και Οργανωτικής Δομής) 737

13.2 H Aρχιτεκτονική της Σύγχρονης Eπιχείρησης 738

13.2.1 Έννοια και Στόχοι Οργανωτικής Δομής 738

13.2.2 Είδη Οργανωτικών Δομών και Πλεονεκτήματα/Μειονεκτήματά τους 740

13.3 Νεότερες Eξελίξεις στις Oργανωτικές Δομές 752

13.4 Σχέση Στρατηγικής με Oργανωτική Δομή 758

13.4.1 Εφαρμογή της Στρατηγικής Μέσω της Δομής (strategy before structure 758

13.4.2 Αλληλεξάρτηση Στρατηγικής και Δομής 762

13.4.3 Μήπως επιβάλλεται αλλαγή της οργάνωσης της επιχείρησής σας; 764

13.4.4 Συμπέρασμα 764

13.5 Υλοποίηση Στρατηγικής (Πέρα από τη Σχέση Στρατηγικής-Οργάνωσης) 766

13.5.1 Σχολιασμός του μοντέλου των 7S 770

13.5.2 Μια νεότερη άποψη: Πρώτα οι Αξίες και μετά η Στρατηγική 770

13.5.3 Μια επιπλέον θεώρηση: Πρώτα οι κατάλληλοι άνθρωποι και μετά τη στρατηγική; 772

13.6 Επίλογος: Τρόποι Επιτυχημένης Υλοποίησης Στρατηγικής 775

Παράρτημα Kεφαλαίου 13

Η διαχρονική εξέλιξη στρατηγικής και οργανωτικής δομής της Δέλτα Συμμετοχών Α.Ε 776

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 782

ΕΝOΤΗΤΑ V ΛΗΨΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

ΛΗΨΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ 787

14.1 Εισαγωγή 788

14.2 Aνάλυση Mελέτης Περίπτωσης (Case Study) 788

14.2.1 Φάση 1η: Επιχειρηματικός/οραματικός Τρόπος Λήψης Στρατηγικών Αποφάσεων (entrepreneurial) 790

14.2.2 Φάση 2η: Λήψη Στρατηγικών Αποφάσεων Μέσω Προσαρμογής /μάθησης (adaptive) 791

14.2.3 Φάση 3η: Λήψη Στρατηγικών Αποφάσεων Μέσω Προγραμματισμού (planning) 792

14.2.4 Το μοντέλο Προγραμματισμού-Ορθολογισμού στη Θεωρία 793

14.2.5 Σύγκριση των Τριών Βασικών Τρόπων Λήψης Στρατηγικών Αποφάσεων 794

14.3 Bασικά Eρωτήματα 796

14.4 Άλλες Aπόψεις για τη Διαμόρφωση Στρατηγικής και τη Λήψη Στρατηγικών Aποφάσεων 797

14.4.1 Το μοντέλο προγραμματισμού ή ορθολογικό/αναλυτικό (Rational-Analytic-Comprehensive Model) 797

14.4.2 Το μοντέλο αποφυγής (Αvoidance model) 797

14.4.3 Το Μοντέλο των Λογικών Βημάτων (Ιncremental-Αdaptive model) 798

14.4.4 Το Μοντέλο Πολιτικοποίησης (Political) 799

14.4.5 Το Μοντέλο Συμβολισμού-Κουλτούρας (Symbolic-Cultural model) 799

14.4.6 Το Επιχειρηματικό/Οραματικό Μοντέλο (Entrepreneurial-Visionary-Command Model) 800

14.4.7 Το Μοντέλο της Ενδο-επιχειρηματικότητας (Intrapreneurial- Generative Model) 800

14.4.8 Στρατηγική σύγχυση (Muddling Through) 801

14.5 Πώς Λαμβάνονται Στρατηγικές Aποφάσεις και Διαμορφώνεται η Στρατηγική στην Πράξη; 801

14.6 Παγίδες στη Λήψη Στρατηγικών Aποφάσεων 803

14.6.1 Συμβουλές για αποφυγή των παγίδων στη στρατηγική σκέψη 807

14.7 Επίλογος 809

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 811

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΓΙΑ ΛΗΨΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 815

15.1 Εισαγωγή 816

15.2 Oι Ανάγκες που Οδήγησαν στην Aνάπτυξη των Tεχνικών Xαρτοφυλακίου 816

15.3 Παρουσίαση των Tεχνικών Xαρτοφυλακίου 817

15.3.1 Η Μήτρα (Μatrix) της Boston Consulting Group 817

15.3.2 General Electric-McKinsey Directional Policy Matrix 824

15.3.3 Η Μήτρα Εξέλιξης Προϊόντος/Αγοράς του Hofer 829

15.3.4 Η Μήτρα του Κύκλου Ζωής της Arthur D. Little (Life–Cycle Matrix) 831

15.3.5 Ο “Κύβος” Χαρτοφυλακίου (Portfolio Cube) 833

15.3.6 Ο Kύβος Ρίσκου (Risk Cube) 835

15.4 Eφαρμογή των Tεχνικών Xαρτοφυλακίου στις Eπιχειρήσεις 838

15.4.1 Η Αντίδραση των Επιχειρήσεων στις Τεχνικές Χαρτοφυλακίου 838

15.5 Συμπεράσματα 841

15.6 Eπίλογος 842

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 844

ΕΝOΤΗΤΑ VI ΣΥΝΘΕΣΗ ΟΛΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16

ΔHMIOYPΓΩNTAΣ TO ΣKEΛETO ENOΣ EΠIXEIPHMATIKOY ΣXEΔIOY (E.Σ. -BUSINESS PLAN): EIΣAΓΩΓIKEΣ ΣKEΨEIΣ 849

16.1 Εισαγωγή 850

16.1.1 Γιατί Επιθυμείτε να Δημιουργήσετε ένα Ε.Σ; 851

16.1.2 Γενικές Συμβουλές για την Κατασκευή ενός Ε.Σ 851

16.1.3 Τι Πρέπει να Αποφεύγετε – Συχνά λάθη 852

16.2 Aναλυτικά Περιεχόμενα Eνός Eπιχειρηματικού Σχεδίου (E.Σ.) 853

16.3 Σύντομη Περιγραφή των Περιεχομένων κάθε Eνότητας του E.Σ. 855

16.3.1 Eισαγωγικά 855

16.3.2 Aνάλυση της Επιχείρησης – Εσωτερική Ανάλυση 856

16.3.3 Eξωτερική Ανάλυση 860

16.3.4 Προσδιορισμός, Aξιολόγηση και Eπιλογή Στρατηγικής 862

16.3.5 Yλοποίηση Προτεινόμενης Στρατηγικής 866

16.3.6 Oικονομική Ανάλυση 867

16.3.7 Χρονοδιάγραμμα Υλοποίησης 873

16.3.8 Aνάλυση κινδύνων 874

16.3.9 Επίλογος 874

16.3.10 Παραρτήματα 875

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 876

ΕΝOΤΗΤΑ VIΙ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1α

SWATCH: Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΣ ΩΡΟΛΟΓΟΠΟΙΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1970 881

1.1 Η Ελβετική βιομηχανία ρολογιών στα τέλη της δεκαετίας του 1970 881

1.2 Ριζικές Αλλαγές στον Κλάδο και την κοινωνία 884

1.3 Ιστορικά Στοιχεία για την ΕΤΑ, την Ebauches και την ASUAG 887

1.4 Περιγραφή της Παγκόσμιας Αγοράς Ρολογιών 888

1.5 Η Ελβετική Ωρολογοποιία 890

1.6 Η Ιαπωνική Ωρολογοποιία 891

1.7 Η Ωρολογοποιία στο Hong Kong 892

1.8 Η ωρολογοποιία στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής 893

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1β

SWATCH: H ΠPOΣΠAΘEIA ANAΔIAPΘPΩΣHΣ THΣ ΕΤΑ 895

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1γ

SWATCH: H NEA ΣTPATHΓIKH 899

1.9 Σύλληψη του Σχεδίου Swatch και Σχέδια Εισαγωγής του στην Αγορά 899

1.10 Λίγα λόγια για τη ζωή του Nicolas Hayek 901

1.11 Ζητήματα για τη Διαδικασία Παραγωγής και Mάρκετινγκ του Σχεδίου Swatch…901

1.12 Δοκιμές Ποιότητας-Δοκιμές Aγοράς 903

1.13 Προβληματισμοί για την Επιτυχία του Προϊόντος Swatch 903

1.14 To “Όνειρο” των Thomke και Hayek. Αν Eίσαστε Mέτοχος της Eπιχείρησης θα το Στηρίζατε; 904

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1δ

SWATCH: Η EΠITYXIA 906

1.15 Η Βασική Αγορά Στόχος του Swatch 907

1.16 Η Tιμή 907

1.17 Το Προϊόν 908

1.18 Η Διανομή 909

1.19 Η Eπικοινωνία 910

1.20 Προβληματισμοί για την Περαιτέρω Aνάπτυξη της Eπωνυμίας Swatch 910

1.21 Κρίσιμα Eρωτήματα για το Mέλλον 912

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1ε

SWATCH (1990-2014): Αναρρίχηση στην Κορυφή της Παγκόσμιας Ωρολογοποιίας 913

1.22 Η Δεκαετία του 1990 και η Νέα Χιλιετία 913

1.23 Το Χονγκ Κονγκ και η Ιαπωνία 915

1.24 Η Αμερική 915

1.25 Η Swatch στη Νέα Χιλιετία 916

1.26 Ο Όμιλος Swatch (The Swatch Group Ltd) 918

1.27 Οι Εταιρείες Ομίλου ανά τομέα δραστηριότητας 918

1.28 Οικονομικά Στοιχεία του Swatch Group 920

1.29 Κυρίαρχες Εταιρείες της παγκόσμιας ωρολογοποιίας (2014) 922

1.30 Προβληματισμοί για τις Εξελίξεις τον 21ο Αιώνα (2000-2014) 922

MEΛETH ΠEPIΠTΩΣHΣ 1στ

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΡΟΡΑ ΡΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΤΗΑ APPLE 925

1.32 Η Είσοδος της Apple στην αγορά της Ωρολογοποιίας 925

1.33 Πλεονεκτήματα και Καινοτομία του Apple Watch 926

1.34 Μειονεκτήματα του Apple Watch 927

1.35 Υπάρχει αγορά για τα έξυπνα ρολόγια ή όχι; 929

1.36 H Αρχική Άποψη της Swatch Group για το Apple Watch 930

1.37 Πρόσφατες Ενέργειες της Swatch Group στην Αγορά της Ωρολογοποιίας 931

1.38 Η Αντίδραση της Swatch Μετά την Εισαγωγή στην Αγορά του Apple Watch 932

1.39 H Άποψη των Υπολοίπων Εταιρειών του κλάδου για το Apple Watch 933

1.40 Ενέργειες Αντιμετώπισης του Apple Watch 934

1.41 Πόσο πιθανό είναι το Apple Watch να απειλήσει τα πολύ ακριβά ελβετικά ρολόγια 934

1.41 Ερωτήματα 935

ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ – ΑΡΘΡOΓΡΑΦΙΑ 936

Άλλα Βιβλία του Βασίλη Παπαδάκη 941