Εισαγωγή στην Συμπεριφορική Χρηματοοικονομική
κεφαλαιαγορές & επενδυτική ψυχολογία

Σπύρος Σπύρου

 

Β΄ Έκδοση

 

Εκδότης: Μπένου Ε.
Μορφή: Μαλακό εξώφυλλο
Αριθμός σελίδων: 240
Κωδικός ISBN: 978-960-359-159-7
Διαστάσεις: 17 × 24 εκ.
Κωδ. Εύδοξος: 94644766

Category:

Κατά τη λεγάμενη «κλασική περίοδο» της οικονομικής επιστήμης υπήρχε στενή σχέση μεταξύ της μελέτης των οικονομικών και της ψυχολογίας του ανθρώπου (π.χ. η κλασική μελέτη του A. Smith «The Theory of Moral Sentiments»). Στην «νεοκλασική περίοδο» η οικονομική επιστήμη άρχισε να απομακρύνεται από την ψυχολογία και να θεωρείται περισσότερο σαν φυσική-ποσοτική επιστήμη παρά κοινωνική επιστήμη. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο μέρος της ερευνητικής διαδικασίας βασιζόταν στην υπόθεση του "homo economicus", δηλαδή του ατόμου το οποίο ήταν ικανό να παίρνει ορθολογικές αποφάσεις, με βάση συγκεκριμένους νόμους πιθανοτήτων, και είχε ως κίνητρο της συμπεριφοράς του τη μεγιστοποίηση της αναμενόμενης χρησιμότητάς του. Όμως ένα μεγάλο μέρος της εμπειρικής βιβλιογραφίας και της έρευνας άρχισε να αποκαλύπτει συμπεριφορές και τάσεις οι οποίες δεν ήταν συμβατές με την υπόθεση του ορθολογικού οικονομικού ατόμου. Αυτές οι παρατηρήσεις οδήγησαν αρκετούς οικονομολόγους στο συμπέρασμα ότι τα «παραδοσιακά» υποδείγματα της οικονομικής (και χρηματοοικονομικής) θεωρίας δεν είναι πλήρη και δεν λαμβάνουν υπόψη σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν τη συμπεριφορά των επενδυτών, όπως μεταξύ άλλων, ψυχολογικούς παράγοντες, την υποκειμενική κρίση του επενδυτή, προσωπικές αντιλήψεις και πιστεύω των ατόμων.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την χρηματοοικονομική επιστήμη, γεννήθηκε ένας νέος κλάδος η «χρηματοοικονομική της συμπεριφοράς» (behavioral finance) που έδινε μεγάλο βάρος στην ψυχολογία των επενδυτών και σε υποκειμενικούς κανόνες συμπεριφοράς και προσπαθούσε να εξηγήσει μέσα από αυτό το πρίσμα τα διάφορα φαινόμενα και «ανωμαλίες» της αγοράς και των παραδοσιακών θεωριών και υποδειγμάτων. Όπως ήταν φυσικό όταν πρωτοδιατυπώθηκαν αυτές οι απόψεις θεωρήθηκαν αιρετικές από τους υπέρμαχους της «παραδοσιακής» χρηματοοικονομικής θεωρίας και τους υπερασπιστές της ιδέας του «οριακού ορθολογικού επενδυτή» (marginal rational investor). Πλέον, με τα ευρήματα της έρευνας στην συμπεριφορά του επενδυτή να σωρεύονται και σημαντικές νέες θεωρίες να αναδύονται, οι απόψεις αυτές έχουν κερδίσει σημαντικό έδαφος στην οικονομική σκέψη.

Το παρόν βιβλίο έχει ως βασικό σκοπό να εισάγει τον αναγνώστη στην συζήτηση και στις βασικές αρχές και παραδοχές της συμπεριφορικής χρηματοοικονομικής. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το βιβλίο είναι εισαγωγικό στο θέμα διότι τα ερευνητικά αποτελέσματα και οι μελέτες στην συμπεριφορική χρηματοοικονομική έχουν δημιουργήσει έναν τεράστιο όγκο νέων δεδομένων και θεωριών που δεν είναι δυνατόν να παρουσιαστεί και να συζητηθεί σε ένα μόνον βιβλίο. Για τον αναγνώστη που θα ήθελε να εντρυφήσει στο θέμα, παρατίθεται αναλυτική βιβλιογραφία από την οποία μπορεί να ξεκινήσει την περαιτέρω εις βάθος μελέτη.

Η δομή του βιβλίου έχει ως εξής.

Στο Κεφάλαιο 1 γίνεται μία ανασκόπηση της παραδοσιακής θεωρίας κεφαλαιαγορών και τις υποθέσεις και παραδοχές πάνω στις οποίες βασίζεται. Για παράδειγμα παρουσιάζεται συνοπτικά η Θεωρία Αναμενόμενης Χρησιμότητας με τα βασικά αξιώματά της και η Θεωρία Αποτελεσματικών Αγορών.

Στο Κεφάλαιο 2 παρουσιάζονται οι θεωρητικές και εμπειρικές προκλήσεις της παραδοσιακής χρηματοοικονομικής θεωρίας. Ενδεικτικά συζητούνται τα όρια και το κόστος του arbitrage το οποίο υποτίθεται οδηγεί σε ορθολογικές τιμές και τιμές ισορροπίας, αλλά και σημαντικές τάσεις και ευρήματα τα οποία δείχνουν ότι η συμπεριφορά των τιμών στις σύγχρονες κεφαλαιαγορές δεν είναι πάντα συμβατή με τα θεωρητικά υποδείγματα.

Στο Κεφάλαιο 3 παρουσιάζεται η Θεωρία Προοπτικής των Kahneman και Tversky η οποία προτάσσεται σαν εναλλακτική θεωρία σε αυτήν της Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας, αλλά και τα αποτελέσματα πειραμάτων που δείχνουν ότι τα άτομα συστηματικά παραβιάζουν τα αξιώματα της Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας.

Στο Κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται κάποιοι σημαντικοί Ευριστικοί Κανόνες (Heuristics) και η επίδρασή τους στην συμπεριφορά του ατόμου. Ένας βασικός πυλώνας της συμπεριφορικής χρηματοοικονομικής είναι ότι οι άνθρωποι λαμβάνουν αποφάσεις βασιζόμενοι σε κατά προσέγγιση εκτιμήσεις όχι με βάση αυστηρά ορθολογική ανάλυση, δηλαδή χρησιμοποιούν Ευριστικούς κανόνες.

Στο Κεφάλαιο 5 συζητούμε την σχέση της ψυχολογίας του επενδυτή και των ευριστικών κανόνων με την επενδυτική πρακτική, με άλλα λόγια συζητείται πώς αυτές οι συμπεριφορές δημιουργούν (και κατ’ επέκταση εξηγούν) φαινόμενα στις κεφαλαιαγορές τα οποία είναι μη-συμβατά με την παραδοσιακή θεωρία.

Στο Κεφάλαιο 6 παρουσιάζονται συνοπτικά δύο σημαντικές προσπάθειες για τη δημιουργία ολοκληρωμένων θεωριών συμπεριφορικής χρηματοοικονομικής, προκειμένου να παρουσιαστεί η πορεία της οικονομικής σκέψης ως αποτέλεσμα των εμπειρικών ευρημάτων που παρουσιάστηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια.

Στο Κεφάλαιο 7 συζητούμε την έννοια της Αγελαίας Συμπεριφοράς (Herding) και τις βασικές θεωρίες και τρόπους μέτρησης. Θα δούμε ότι κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις η αγελαία συμπεριφορά μπορεί να είναι ορθολογική από την πλευρά του λήπτη της απόφασης, παρά το γεγονός του ότι ενδεχομένως να οδηγήσει σε μη- βέλτιστα συνολικά αποτελέσματα. Τέλος, στο Κεφάλαιο 8 εξετάζουμε κάποια θέματα που έχουν να κάνουν με τον τρόπο μέτρησης του επενδυτικού συναισθήματος στις εμπειρικές μελέτες.

Ευχαριστώ τον Εκδοτικό Οίκο Μπένου για την επιμέλεια του παρόντος. Κάθε ενδεχόμενο λάθος ή παρόραμα είναι αποκλειστική ευθύνη του συγγραφέα.

Σπύρος Σπύρου

Περιεχόμενα

Εισαγωγή 13
Κεφάλαιο 1
Παραδοσιακή Θεωρία Κεφαλαιαγορών και Υποθέσεις
1.1. Εισαγωγή 15
1.2. Υποθέσεις Θεωρίας Αποτελεσματικής Αγοράς 18
1.3. Σύντομη Ανασκόπηση Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας 19
1.4. Η Διαδικασία του Arbitrage 22
1.5. Αρχικά Ερευνητικά Αποτελέσματα 23
1.6. Συμπέρασμα 26
Κεφάλαιο 2
Θεωρητικές και Εμπειρικές Προκλήσεις
2.1. Εισαγωγή 27
2.2. Φούσκες Τιμών και Υπερβολική Μεταβλητότητα 28
2.3. Υπερβολική Μεταβλητότητα 33
2.4. Ημερολογιακές Ανωμαλίες 34
2.5. Αντίδραση χωρίς Νέες Πληροφορίες 38
2.6. Πρόβλεψη Αποδόσεων με βάση Εταιρικές Μεταβλητές 38
2.7. Κέρδη από Contrarian και Momentum Στρατηγικές 42
2.8. Φαινόμενο της Πρωινής Ηλιοφάνειας (Morning sunshine effect) 45
2.9. Ο Γρίφος των Μερισμάτων (Dividend Puzzle) 46
2.10. Ο Γρίφος του Πριμ των Μετοχών (Equity premium puzzle) 46
2.11. Ανακοινώσεις Εταιρικών Κερδών 47
2.12. Θεωρητικές Προκλήσεις της Θεωρίας 48
2.13. Ανακεφαλαίωση 55
Κεφάλαιο 3
Θεωρία Προοπτικής
3.1. Εισαγωγή 57
3.2. Το Φαινόμενο της Βεβαιότητας 57
3.3. Το Φαινόμενο της Αντανάκλασης 63
3.4. Το Φαινόμενο της Απομόνωσης (The Isolation Effect) 65
3.5. Θεωρία Προοπτικής 67
3.6. Η Συνάρτηση Αξίας 70
3.7. Η Συνάρτηση Βαρύτητας 73
3.8. Συμπέρασμα 76
Κεφάλαιο 4
Ξυριστικοί Κανόνες & Συμπεριφορά
4.1. Εισαγωγή 79
4.2. Αγκίστρωση (Anchoring) και Συντηρητισμός (Conservatism) 80
4.3. Αντιπροσωπευτικότητα (Representativeness) 84
4.4. Η Αγελαία Συμπεριφορά (Herd Behaviour) 89
4.5. Μεροληψία Διαθεσιμότητας (Availability Bias) 90
4.6. Ο Κανόνας των Συναισθημάτων (Affect Heuristic) 91
4.7. Υπέρ-αυτοπεποίθηση (Overconfidence) 95
4.8. Το Λάθος του Παίκτη (Gambler’s Fallacy) 99
4.9. Ο Φόβος της Μετάνοιας (Fear of Regret) 99
4.10. Το σύνδρομο της προσωπικής επιλογής (touchy-feely syndrome) 100
4.11. Διατύπωση και πλαισίωση της προοπτικής (framing) 100
4. 12. Νοητική Λογιστική (Mental Accounting) 103
4.13. Το φαινόμενο του διαθέσιμου χρήματος (House Money Effect) 106
4.14. Μυωπική αποστροφή της ζημίας (Myopic Loss Aversion) 107
4.15. Συμπέρασμα 108
Κεφάλαιο 5
Ψυχολογία Επενδυτή και Επενδυτική Πρακτική
5.1. Εισαγωγή 109
5.2. Η «Ανωμαλία» του Δείκτη Β/Μ και Συμπεριφορικές Εξηγήσεις 109
5.3. Υπέρ-αντίδραση, Υπό-αντίδραση και Ευριστικοί Κανόνες 118
5.4. Ο Γρίφος των Μερισμάτων και Νοητικοί Λογαριασμοί 129
5.5. Ο Γρίφος του Πριμ Μετοχών και η Μυωπική Αποστροφή της Ζημίας 132
5.6. Υπερβολική Μεταβλητότητα, Αντιπροσωπευτικότατα και Υπερ-αυτοπεποίθηση 136
5.7. Παρουσίαση Προοπτικής και Διαφοροποίηση Χαρτοφυλακίου 137
5.8. Συναισθηματική Φόρτιση και Επενδυτικές Αποφάσεις 140
5.9. Υπέρ-Εμπιστοσύνη και Συχνότητα Συναλλαγών 142
5.10. Μεροληψία Τοποθεσίας και Επιλογές Επενδύσεων 144
5.11. Επενδυτική Πρακτική και Endowment Effect 146
5.12. Μερίσματα και Γνωστικά Σημεία Αναφοράς 147
5.13. Ιανουάριος και Συναίσθημα Επενδυτή 149
5.14. Διαπραγμάτευση και Disposition Effect 150
5.15. Διαπραγμάτευση και House Money Effect 155
5.16. Ο Γρίφος των «Κλειστού Τύπου» Συλλογικών Επενδύσεων 156
5.17. Επιχειρηματική Χρηματοοικονομική και Ατομική Συμπεριφορά 159
5.18. Μεροληψία Δράσης (Action Bias) 161
5.19. Συμπεράσματα 164
Παράρτημα 165
Κεφάλαιο 6
Θεωρίες Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής
6.1. Εισαγωγή 167
6.2. Η θεωρία των Barberis, Shleifer, Vishny (1998) 167
6.3. Η Θεωρία των Hong και Stein (1999) 180
Κεφάλαιο 7
Αγελαία Συμπεριφορά (Herding)
7.1. Εισαγωγή 187
7.2. Θεωρίες Αγελαίας Συμπεριφοράς 188
7.3. Τρόποι Μέτρησης Αγελαίας Συμπεριφοράς 192
7.4. Αγελαία Συμπεριφορά: Θεσμικοί Επενδυτές 196
7.5. Αγελαία Συμπεριφορά: Η Σύγκλιση προς την Μέση Προσδοκία 199
7.6. Αγελαία Συμπεριφορά και Αναλυτές 200
7.7. Εμπειρικές Μελέτες 202
7.8. Συμπεράσματα σχετικά με Αγελαία Συμπεριφορά 205
Κεφάλαιο 8
Συναίσθημα Επενδυτή (Investor Sentiment)
8.1 Εισαγωγή 209
8.2. Τρόποι Μέτρησης Συναισθήματος 210
8.3. Αποτελέσματα Μελετών 213
Επίλογος 221
Βιβλιογραφία 223
Πίνακες Βιβλίου
Πίνακας 2.1 Το Φαινόμενο του Ιανουαρίου στις ΗΠΑ 36
Πίνακας 2.2 Αποδόσεις ανά ημέρα της εβδομάδας 37
Πίνακας 2.3 Χαρτοφυλάκια ΧΑ με βάση την Κεφαλαιοποίηση 40
Πίνακας 3.1 Το Φαινόμενο της Βεβαιότητας – Προβλήματα 1 & 2
(Kahneman & Tversky, 1979) 58
Πίνακας 3.2 Το Φαινόμενο της Βεβαιότητας – Προβλήματα 3 & 4
(Kahneman & Tversky, 1979) 60
Πίνακας 3.3 Το Φαινόμενο της Βεβαιότητας – Προβλήματα 5 & 6
(Kahneman & Tversky, 1979) 61
Πίνακας 3.4 Το Φαινόμενο της Βεβαιότητας – Προβλήματα 7 & 8
(Kahneman & Tversky, 1979) 62
Πίνακας 3.5 Το Φαινόμενο της Αντανάκλασης
(Kahneman & Tversky, 1979) 63
Πίνακας 3.6 Πρόβλημα 9 (Kahneman & Tversky, 1979) 65
Πίνακας 3.7 Πρόβλημα 10 (Kahneman & Tversky, 1979) 66
Πίνακας 3.8 Πρόβλημα 11 (Kahneman & Tversky, 1979) 66
Πίνακας 3.9 Πρόβλημα 12 και 12A (Kahneman & Tversky, 1979) 71
Πίνακας 3.10 Πρόβλημα 13 και 13A (Kahneman & Tversky, 1979) 74
Πίνακας 4.1 Η επίδραση του Anchoring 1 82
Πίνακας 4.2 Η επίδραση του Anchoring ΙΙ 83
Πίνακας 4.3 Οι Πιθανότητες του Προβλήματος με το Ταξί 86
Πίνακας 4.4 Μεροληψία Διαθεσιμότητας Πληροφόρησης 91
Πίνακας 4.5 Affect και Βραχυπρόθεσμες Επενδυτικές Προσδοκίες 94
Πίνακας 4.6 Affect και Μακροπρόθεσμες Επενδυτικές Προσδοκίες 94
Πίνακας 4.7 Ο ρόλος της Πλαισίωσης στις Επενδυτικές Επιλογές 102
Πίνακας 4.8 Ενδεικτική Ταξινόμηση Μεροληπτικών Συμπεριφορών 108
Πίνακας 5.1 Οι υπέρ-αποδόσεις των μετοχών υψηλού Β/Μ 111
Πίνακας 5.2 Το πριμ των μετοχών Αξίας διεθνώς 115
Πίνακας 5.3 Κίνδυνος χαρτοφυλακίων Β/Μ 116
Πίνακας 5.4 Αντίδραση σε Ακραία Πληροφόρηση 124
Πίνακας 5.5 Το Μέγεθος του Γρίφου του Πριμ Μετοχών 133
Πίνακας 5.6 Η επίδραση του Disposition Effect στις Επενδυτικές Επιλογές 151
Πίνακας 5.7 Disposition effect και βραχυπρόθεσμες συναλλαγές σε παράγωγα 1 152
Πίνακας 5.8 Disposition effect και βραχυπρόθεσμες συναλλαγές σε παράγωγα II 154
Πίνακας 5.9 Μεροληψία δράσης σε αποκρούσεις πέναλτι 162
Πίνακας 5.10 Μεροληψία δράσης και πιθανότητες απόκρουσης πέναλτι 163
Πίνακας 6.1 Η μήτρα μετάβασης των Barberis, Shleifer, Vishny (1998), Υπόδειγμα 1 171
Πίνακας 6.2 Η μήτρα μετάβασης των Barberis, Shleifer, Vishny (1998), Υπόδειγμα 2 171
Πίνακας 6.3 Οι καταστάσεις φύσης των Barberis, Shleifer, Vishny (1998) 172
Πίνακας 6.4 Οι προσομοιώσεις των Barberis, Shleifer, Vishny (1998) 174
Πίνακας 6.5 Η προσομοιωμένες αποδόσεις των Barberis, Shleifer, Vishny (1998) 178
Πίνακας 6.6 Η προσομοιωμένη αναπαραγωγή για winners-losers των Barberis, Shleifer, Vishny (1998) 179
Πίνακας 7.1 Ενδεικτικοί Τρόποι Μέτρησης Αγελαίας Συμπεριφοράς (Θεσμικοί Επενδυτές) 193
Πίνακας 7.2 Ενδεικτικοί Τρόποι Μέτρησης Αγελαίας Συμπεριφοράς (Consensus) 195
Πίνακας 7.3 Spurious και Intentional herding στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο 203
Πίνακας 7.4 Αγελαία Συμπεριφορά και Πληροφορίες στις ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο 204
Πίνακας 7.5 Διάχυση Αγελαίας Συμπεριφοράς στις ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο 205
Πίνακας 7.6 Αποτελέσματα για Spurious και Intentional herding (ΗΠΑ) 206
Πίνακας 7.7 Αποτελέσματα για Spurious και Intentional herding (ΗΒ) 207
Πίνακας 8.1 Ενδεικτικοί τρόποι εμπειρικής μέτρησης συναισθήματος 211
Πίνακας 8.2 Οι ερωτήσεις του University of Michigan Consumer Confidence Index (Fisher και Statman (2003)) 214
Πίνακας 8.3 Οι ερωτήσεις του Conference Board Index (Fisher και Statman (2003)) 215
Πίνακας 8.4 Συναίσθημα και Απόδοση Χαρτοφυλακίων στις ΗΠΑ 218
Διαγράμματα Βιβλίου
Διάγραμμα 1.1 Αποτελεσματική αντίδραση σε θετικά νέα 17
Διάγραμμα 1.2 Αποτελεσματική αντίδραση σε αρνητικά νέα 17
Διάγραμμα 1.3 Δείκτης χρησιμότητας Von-Neumann και Morgenstern 21
Διάγραμμα 2.1 Ο Δείκτης NASDAQ COMPOSITE τη περίοδο 1994 – 2004 30
Διάγραμμα 2.2 Ο Δείκτης S&P100 τη περίοδο 1994 – 2004 31
Διάγραμμα 2.3 Ο Γενικός Δείκτης Τιμών ΧΑ την περίοδο 1990 – 2003 32
Διάγραμμα 2.4 Η Τιμή της Μετοχής ΑΤΤΙΚΑΤ την περίοδο1994 – 2003 32
Διάγραμμα 2.5 Πραγματικές και θεωρητικές τιμές του Δείκτη S&P 500 33
Διάγραμμα 2.6 Τα αποτελέσματα των DeBondt και Thaler (1985) 43
Διάγραμμα 2.7 Τα αποτελέσματα DaCosta (1994) 43
Διάγραμμα 2.8 Τα αποτελέσματα των Antoniou, Galarioti & Spyrou (2006) 44
Διάγραμμα 2.9 Απόκλιση από τιμή ισορροπίας μετοχών Royal Dutch και Shell 52
Διάγραμμα 2.10 Απόκλιση από τιμή ισορροπίας μετοχών Zurich Allied/Allied Zurich 53
Διάγραμμα 2.11 Απόκλιση από τιμή ισορροπίας μετοχών Elsevier/Reed International 54
Διάγραμμα 2.12 Απόκλιση τιμής λόγω συμμετοχής σε Δείκτη 54
Διάγραμμα 2.13 Η Φούσκα της Τουλίπας 56
Διάγραμμα 2.14 Η φούσκα του South Sea 56
Διάγραμμα 3.1 Η Υποθετική Καμπύλη Συνάρτησης Αξίας (Kahneman & Tversky, 1979) 72
Διάγραμμα 3.2 Η Υποθετική Συνάρτηση Βαρύτητας (Kahneman & Tversky, 1979) 76
Διάγραμμα 4.1 Αποτελέσματα ρίψης ζαριών σε πολλές δοκιμές 88
Διάγραμμα 5.1 Ο παράγοντας HML στις ΗΠΑ 111
Διάγραμμα 5.2 Ο παράγοντας SMB στις ΗΠΑ 112
Διάγραμμα 5.3 Ο παράγοντας HML στο Ηνωμένο Βασίλειο 113
Διάγραμμα 5.4 Ο παράγοντας SMB στο Ηνωμένο Βασίλειο 114
Διάγραμμα 5.5 Investor Overreaction σε θετικά πληροφόρηση 119
Διάγραμμα 5.6 Investor Overreaction σε αρνητικά πληροφόρηση 120
Διάγραμμα 5.7 Investor Underreaction σε θετικά πληροφόρηση 121
Διάγραμμα 5.8 Investor Underreaction σε αρνητικά πληροφόρηση 122
Διάγραμμα 5.9 FTSE SmallCap – Αντίδραση σε ακραία αρνητικά πληροφόρηση 126
Διάγραμμα 5.10 FTSE SmallCap – Αντίδραση σε ακραία θετικά πληροφόρηση 126
Διάγραμμα 5.11 Οι πιθανότητες στο πρόβλημα του Shleifer (2000) 128
Διάγραμμα 5.12 Πιθανά Εξήγηση του Γρίφου των Μερισμάτων με την Θεωρία Προοπτικής 131
Διάγραμμα 5.13 Το Πριμ Μετοχών Διεθνώς 134
Διάγραμμα 5.14 Το Πριμ Μετοχών ως Συνάρτηση της Περιόδου Αξιολόγησης 135
Διάγραμμα 5.15 Η προηγούμενη απόδοση σαν ετήσια ποσοστιαία απόδοση 139
Διάγραμμα 5.16 Η προηγούμενη απόδοση σαν αύξηση στην κεφαλαιακά αξία 140
Διάγραμμα 5.17 Εξήγηση Disposition Effect με Θεωρία Προοπτικής 155
Διάγραμμα 5.18 Διαφορές στις αποδόσεις Value – Growth την ημέρα ανακοίνωσης κερδών 165
Διάγραμμα 6.1 Οι προσομοιώσεις των Hong και Stein (1999) 186
Διάγραμμα 8.1 Ευρωπαϊκός Δείκτης Οικονομικού Συναισθήματος 1985-2016 Economic Sentiment Indicator (ESI Europe) 212
Διάγραμμα 8.2 Δείκτης Οικονομικού Συναισθήματος σε Ευρωπαϊκές χώρες (2016) 213
Διάγραμμα 8.3 Δείκτης Συναισθήματος Baker και Wurgler (2007) 216