Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί & Αγορές

Πρόλογος Δ΄ Έκδοσης 17

Πρόλογος Γ΄ Έκδοσης 18

Πρόλογος Β΄ Έκδοσης 19

Πρόλογος Α΄ Έκδοσης 20

MEPOΣ 1ο

ΕΙΣΑΓΩΓH

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

1.1 Εισαγωγή 25

1.2 Χρηματοδοτικά Εργαλεία 28

1.3 Βασικές Διακρίσεις Χρηματοδοτικών Αγορών 29

1.4 Βασικές Διακρίσεις Χρηματοδοτικών Οργανισμών 32

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

2.1 Εισαγωγή 37

2.2 Έννοια και Είδη Χρήματος 38

2.3 Η Κυκλική Ροή του Εισοδήματος και του Χρήματος 43

2.4 Το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα 45

2.4.1 Ιστορική ανασκόπηση της εξέλιξης του διεθνούς νομισματικού συστήματος 46

2.5 Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα και η Οικονομική και Νομισματική Ένωση 51

2.6 Το Ευρώ 55

2.7 Το Θεσμικό Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών 56

2.8 Τα Όργανα Λήψης Αποφάσεων της ΕΚΤ 57

MEPOΣ 2ο

OIKONOMIKH ANAΛYΣH TOY XPHMATOΔOTIKOY ΣYΣTHMATOΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

3.1 Εισαγωγή 63

3.2 Μετασχηματισμός Περιουσιακών Στοιχείων Οικονομικών Μονάδων 64

3.3 Ρευστότητα των Οικονομικών Μονάδων 65

3.4 Διαχρονική Ανακατανομή του Εισοδήματος 66

3.5 Διευκόλυνση των Συναλλαγών 67

3.6 Χρηματοδοτικές Καινοτομίες 68

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Η ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

4.1 Εισαγωγή 71

4.2 Η Έννοια της Παρούσας Αξίας 72

4.3 Σύνθετος Ανατοκισμός και Αναγωγή σε Παρούσα Αξία 75

4.4 Αξίες Χρηματορροών 76

4.4.α Παρούσα αξία χρηματορροών 77

4.4.β Τελική αξία χρηματορροών 78

4.5 Ράντες: Ορισμοί 79

4.6 Άμεσες, Σταθερές, Πρόσκαιρες και Ληξιπρόθεσμες Ράντες 80

4.6.1 Παρούσα αξία 81

4.6.2 Τελική αξία 81

4.7 Παραδείγματα 82

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ

5.1 Εισαγωγή 89

5.2 Κατανάλωση και Επένδυση χωρίς Χρηματοδοτικές Αγορές 90

5.3 Κατανάλωση και Επένδυση με Χρηματοδοτικές Αγορές 95

5.4 Παράδειγμα Ισορροπίας σε μια Οικονομία με Χρηματοδοτικές Αγορές 102

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ

6.1 Εισαγωγή 107

6.2 Προσφορά και Έλεγχος της Δημιουργίας του Χρήματος 108

6.2.1 Η πολιτική της διατήρησης ποσοστού καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών σε μορφή ρευστών διαθεσίμων 109

6.2.2 Η πολιτική της ανοικτής αγοράς 110

6.2.3 Η πολιτική του προεξοφλητικού επιτοκίου 111

6.3 Ζήτηση Χρήματος 113

6.3.1 Ζήτηση χρήματος για σκοπούς συναλλακτικούς 114

6.3.2 Ζήτηση χρήματος για σκοπούς προφύλαξης 114

6.3.3 Ζήτηση χρήματος για σκοπούς κερδοσκοπικούς 115

6.3.4 Συνολική ζήτηση χρήματος 115

6.4 Προσδιορισμός του Επιτοκίου 116

6.4.1 Προσδιορισμός του επιτοκίου κατά τους κλασικούς 117

6.4.2 Η θεωρία των δανειακών κεφαλαίων 118

6.4.3 Η Κεϋνσιανή θεωρία του τόκου 120

6.4.4 Προσδιορισμός του επιτοκίου με την ανάλυση του Hicks 122

MEPOΣ 3ο

XPHMATOΔOTIKA EPΓAΛEIA

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ

7.1 Εισαγωγή 129

7.2 Απόδοση (return, yield) 129

7.3 Kίνδυνος 131

7.4 Ρευστότητα (liquidity) 134

7.5 Απόδοση και Κίνδυνος Επενδύσεων σε Χαρτοφυλάκια Τίτλων 134

7.5.1 Μέση αναμενόμενη απόδοση και βαθμός κινδύνου χαρτοφυλακίου τίτλων 138

7.5.2 Σχέση μεταξύ αναμενόμενης απόδοσης και βαθμού κινδύνου χαρτοφυλακίου 146

7.6 Το Υπόδειγμα Αποτίμησης Κεφαλαιακών Περιουσιακών Στοιχείων 151

7.7 H Yπόθεση της Aποτελεσματικής Aγοράς (Efficient Markets Hypothesis) 153

7.8 Παραδείγματα 155

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

ΑΓΟΡΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

8.1 Εισαγωγή 165

8.2 Έντοκα Γραμμάτια Δημοσίου (ΕΓΔ) 166

8.3 Πιστοποιητικά Καταθέσεων 168

8.4 Συμφωνίες επαναγοράς 169

8.5 Εργαλεία Αγοράς Χρήματος που Εκδίδουν Επιχειρήσεις 171

8.5.1 Εμπορικά ομόλογα 171

8.5.2 Επιταγές αποδοχής τράπεζας 172

8.6 Διατραπεζική Αγορά Διαθεσίμων 173

8.7 Η Αγορά Ευρωνομισμάτων 174

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΑΘΕΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

9.1 Εισαγωγή 177

9.2 Ομόλογα 178

9.3 Ομολογίες 179

9.3.1 Nομική φύση ομολογιακών δανείων (στην Eλλάδα) 182

9.3.2 Kατηγορίες ομολογιακών δανείων 186

9.4 Αποτίμηση ομολογιών 187

9.4.1 Αποτίμηση αξίας ομολογίας με εξαμηνιαία τοκομερίδια 193

9.4.2 Προσδιορισμός απόδοσης ομολογίας μέχρι τη λήξη (yield to maturity) 195

9.5 Διαχρονική Διάρθρωση των Επιτοκίων 198

9.6 Κίνδυνος του Επιτοκίου 203

9.6.1 Σταθμισμένη χρονοδιάρκεια (Duration) 204

9.6.2 Σταθμισμένη χρονοδιάρκεια (Duration) και ελαστικότητα 205

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10

ΜΕΤΟΧΕΣ

10.1 Εισαγωγή 207

10.2 Η Νομική Φύση των Μετοχικών Τίτλων 207

10.3 Οι Διαφορετικές Αξίες μιας Μετοχής 210

10.4 Αποτίμηση Μετοχών 212

10.4.1 Αποτίμηση αξίας μετοχών με συνθήκες σταθερού μερίσματος 217

10.4.2 Αποτίμηση αξίας μετοχών με συνθήκες σταθερού ρυθμού αναπτύξης 218

10.4.3. Ο λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή 220

10.4.5. Προσδιορισμός απαιτούμενης απόδοσης επένδυσης σε μετοχές 224

10.5 Παραδείγματα 225

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ (SWAPS)

11.1 Εισαγωγή 229

11.2 Η Αγορά Παραγώγων Χρηματοδοτικών Εργαλείων 230

11.3 Προθεσμιακά Συμβόλαια 231

11.4 Πράξεις Swap Επιτοκίου (Interest–Rate Swap, Plain Vanilla Swap) 235

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

12.1 Εισαγωγή: Βασικά Χαρακτηριστικά Χρηματοοικονομικών Δικαιωμάτων 239

12.2 Παράδειγμα Χρηματοοικονομικού Δικαιώματος σε Μετοχές και Διαγράμματα Αποπληρωμής 242

12.3 Χρηματοδοτικά Δικαιώματα Επιτοκίου 245

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ

13.1 Εισαγωγή 249

13.2 Συναλλαγματικές Ισοτιμίες και Προσδιοριστικοί τους Παράγοντες 250

13.3 Προσδιοριστικοί Παράγοντες των Συναλλαγματικών Ισοτιμιών 254

13.4 Η Τρέχουσα Αγορά Συναλλάγματος 257

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

14.1 Εισαγωγή 261

14.2 Κίνδυνοι Συναλλαγών με το Εξωτερικό 261

14.3 Η Προθεσμιακή Αγορά Συναλλάγματος 262

14.3.1 Χρησιμότητα της προθεσμιακής αγοράς συναλλάγματος 266

14.3.2 Προσδιορισμός των προθεσμιακών τιμών συναλλάγματος 267

14.4 Πράξεις Swap σε Συνάλλαγμα (Currency Swaps) 269

14.5 Μελέτη Περίπτωσης Συμφωνίας Ανταλλαγής Νομίσματος και Επιτοκίου (Cross currency and Interest rate swap) 271

MEPOΣ 4ο

XPHMATOΔOTIKEΣ AΓOPEΣ

KEΦΑΛΑΙΟ 15

Η ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ

15.1 Εισαγωγή 277

15.2 Δημιουργία Νέων Χρηματοδοτικών Εργαλείων 278

15.3 Δευτερογενής Αγορά 278

15.3.1 Μηχανισμοί διαμόρφωσης τιμών στις χρηματοδοτικές αγορές 279

15.3.2 Χρηματιστηριακοί δείκτες 282

15.4 Εποπτεία του Χρηματοδοτικού Συστήματος 286

15.5 Η Επίδραση της Πληροφορικής Τεχνολογίας στις Χρηματοδοτικές Αγορές 289

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ

16.1 Εισαγωγή 291

16.2 Ιστορική Εξέλιξη των Ελληνικών Χρηματιστηρίων 291

16.3 Η Εταιρεία “Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. Συμμετοχών” και οι Εταιρείες του Ομίλου 292

16.3.1. Το Χρηματιστήριο Αθηνών 293

16.3.2. Το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών 294

16.3.3. Η Εταιρεία Εκκαθάρισης Συναλλαγών Επί Παραγώγων 295

16.3.4. Xρηματιστηριακό κέντρο Θεσσαλονίκης 295

16.4 Εποπτικά Όργανα 295

16.4.1. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς 296

16.5 Mέλη του Xρηματιστηρίου Aξιών Aθηνών 299

16.6 Εισαγωγή Κινητών Αξιών προς Διαπραγμάτευση στο Χ.Α.Α. 305

16.6.1 Η Ελληνική Αγορά Αναδυομένων Κεφαλαιαγορών (ΕΑΓΑΚ) 315

16.6.2 Η δευτερογενής εισαγωγή μετοχών (Secondary listing) 316

16.7 Λειτουργία του Χ.Α.Α. 316

16.8 Δείκτες Τιμών του Χ.Α.Α. 320

16.9 Το Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών 322

16.9.3 Τα προϊόντα που διαπραγματεύονται στο Χ.Π.Α. 324

Παράρτημα 16 – 1 328

Παράρτημα 16 – 2 330

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

17.1 Εισαγωγή 369

17.2 Τα Χρηματιστήρια στις Η.Π.Α. 369

17.3 Η Χρηματιστηριακή Αγορά της Ιαπωνίας 371

17.4 Η Χρηματιστηριακή Αγορά του Ην. Βασιλείου 373

17.5 Λοιπές Ευρωπαϊκές Κεφαλαιαγορές 374

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18

ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

18.1 Εισαγωγή 375

18.2 Ιστορική Εξέλιξη του Διεθνούς Τραπεζικού Συστήματος 376

18.3 Η Ιστορική Εξέλιξη του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος 378

18.4 Το Θεσμικό Πλαίσιο του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος 380

18.5 Στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού των Τραπεζών και Αρχές Διαχείρισής τους 383

18.5.1 Στοιχεία παθητικού των τραπεζών 384

18.5.2 Στοιχεία ενεργητικού των τραπεζών 389

18.5.3 Παράγοντες αξιολόγησης αιτήσεων για δάνεια 392

18.5.4 Αρχές διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού – παθητικού 394

18.6 Νέα Τραπεζικά Προϊόντα για Χρηματοδότηση Επιχειρήσεων 398

18.7 Θεωρίες Τραπεζιτικής 402

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

19.1 Εισαγωγή 405

19.2 Ασφαλιστικές Εταιρείες 406

19.2.1 Αρχές διαχείρισης ασφαλιστικών εταιρειών 413

19.2.2 Τραπεζοασφάλιση 415

19.3 Ασφαλιστικά Ταμεία 417

MEPOΣ 5ο

XPHMATOΔOTIKOI OPΓANIΣMOI

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

20.1 Εισαγωγή 421

20.2 Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου 422

20.3 Αμοιβαία Κεφάλαια 424

20.3.1 Κατηγορίες αμοιβαίων κεφαλαίων 428

20.4 Νέες Μορφές Χρηματοδοτικών Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων 431

20.4.1 Επενδυτικά Κεφάλαια Αναδυόμενων Αγορών 431

20.4.2 Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Αναδυόμενων Αγορών (Ε.Ε.Χ.Α.Α.) 432

20.4.3. Αμοιβαία κεφάλαια ακίνητης περιουσίας 433

20.4.4 Εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία 435

20.4.5 Διαπραγματεύσιμα Aμοιβαία Kεφάλαια 437

20.5 Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα της Επένδυσης σε Χρηματοδοτικούς Οργανισμούς Επενδυτικού Χαρακτήρα 440

Παράρτημα 20-1 443

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 467

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 507