Χρηματοοικονομική Διοίκηση των Επιχειρήσεων

Αναστάσιος Α. Δράκος,
Γεώργιος Α. Καραθανάσης

 

Β΄ Έκδοση

 

Εκδότης: Μπένου Ε.
Μορφή: Μαλακό εξώφυλλο
Αριθμός σελίδων: 728
Κωδικός ISBN: 978-960-359-132-0
Διαστάσεις: 17 × 24 εκ.
Κωδ. Εύδοξος: 112695584

Category:

Στο βιβλίο αυτό θα ασχοληθούμε με θέματα του γνωστικού αντικειμένου της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης. Η Χρηματοοικονομική Διοίκηση χρησιμοποιεί μια δέσμη οικονομικών αρχών και υποθέσεων για την ανάπτυξη οικονομικών υποδειγμάτων που αφορούν την αξιολόγηση και επιλογή επενδύσεων και εναλλακτικών μορφών χρηματοδοτήσεων. Το γνωστικό αντικείμενο της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης παρέχει κατευθυντήριες γραμμές, σκοπός των οποίων είναι η λήψη ορθολογικών χρηματοοικονομικών αποφάσεων.

Το γνωστικό αντικείμενο της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης έχει γοητεύσει πάρα πολλούς αλλά, επίσης, έχει απογοητεύσει άλλους τόσους.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν όλοι όσου έχουν εντυπωσιασθεί από τις κομψές χρηματοοικονομικές θεωρίες που καταλήγουν σε λογικά συμπεράσματα τα οποία έχουν ελεγχθεί με διάφορα οικονομετρικά υποδείγματα. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν όλοι όσοι βιώνουν τις αρνητικές συνέπειες των τελευταίων δέκα ετών για την παγκόσμια οικονομία, που τις αποδίδουν, εν πολλοίς, στα διάφορα μαθηματικά υποδείγματα που έχουν χρησιμοποιηθεί άκριτα από στελέχη οικονομικών υπουργείων, τραπεζών, συνταξιοδοτικών ταμείων, κερδοσκοπικών κεφαλαίων, αμοιβαίων κεφαλαίων, κ.λπ.

Κάποιος θα μπορούσε να συγγράφει ένα βιβλίο αρκετών σελίδων επικεντρώνοντας την προσοχή του στην πραγματική σημασία (και στην αναγκαιότητα) των «ηρωικών» υποθέσεων που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη θεωριών και υποδειγμάτων. Επίσης, θα ήταν σχετικώς εύκολο, για κάποιον, να αξιολογήσει κριτικά τη σχετικότητα στην πραγματική ζωή των οικονομικών αρχών επί των οποίων βασίζονται (σε συνδυασμό με τις υποθέσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω) όλες οι σημαντικές χρηματοοικονομικές θεωρίες. Επιπρόσθετα κάποιος θα μπορούσε να παρατηρήσει τη δυσκολία που υπάρχει στον έλεγχο των συμπερασμάτων των θεωριών με οικονομετρικές μεθόδους και το γεγονός ότι τα εμπειρικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο των θεωρία και την εφαρμογή των διαφόρων υποδειγμάτων στην πράξη δεν αντιπροσωπεύουν τα στοιχεία που οι αγορές κεφαλαίου χρησιμοποιούν για τον προσδιορισμό των τιμών των περιουσιακών στοιχείων.

Το κρίσιμο πρόβλημα του κινδύνου που περιβάλλει σημαντικές μεταβλητές δεν έχει ικανοποιητικά επιλυθεί. Στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να επιλυθεί πλήρως έτσι ώστε ο κίνδυνος να παύσει να μας απασχολεί επειδή, αν ποτέ επιλυθεί πλήρως, η ενασχόληση των ανθρώπων με χρηματοοικονομικά θέματα θα μειωθεί στο ελάχιστο, αφού η επίλυση των σχετικών προβλημάτων θα καταστεί εξαιρετικά εύκολη ακόμη και με απλούς υπολογιστές τσέπης.

Η Χρηματοοικονομική Διοίκηση ίσως να έπρεπε να θεωρηθεί ως ένα γνωστικό αντικείμενο το οποίο παρέχει κατευθυντήριες αρχές για την κατανόηση των πραγματικών διαστάσεων των διάφορων χρηματοοικονομικών προβλημάτων και την ορθολογικότερη επίλυσή τους. Η εμπειρία, η κρίση, η ευφυΐα και οι γενικές γνώσεις των στελεχών που ασχολούνται με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα είναι απαραίτητες (εκτός από τις ειδικές χρηματοοικονομικές γνώσεις) για την καλύτερη δυνατή επίλυση του προβλήματος.

Στο βιβλίο αυτό έχουμε προσπαθήσει να παρουσιάσουμε δύσκολες θεωρίες και τεχνικές όσο το δυνατόν πιο αναλυτικά και απλά. Χρησιμοποιούμε πολλά παραδείγματα και σύντομες μελέτες περιπτώσεων (με τις λύσεις τους), ενώ στο τέλος κάθε κεφαλαίου παραθέτουμε έναν αριθμό ερωτήσεων και λυμένων Ασκήσεων, που θα βοηθήσουν στην καλύτερη εμπέδωση των θεμάτων που αναπτύσσονται.

Το ανά χείρας βιβλίο, ελπίζουμε, ότι θα είναι χρήσιμο για τους φοιτητές των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, για εκείνους που παρακολουθούν επιμορφωτικά σεμινάρια και για εργαζόμενους σε σχετικές θέσεις σε εταιρίες που θέλουν να φρεσκάρουν τις γνώσεις τους. Για όλες τις ελλείψεις, παραλείψεις και τυπογραφικά λάθη είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι και, προκαταβολικά, ζητούμε συγγνώμη. .

Ευχαριστίες

Όπως, υποθέτουμε, όλοι οι συγγραφείς άρθρων και συγγραμμάτων βασίσθηκαν σε κάποιο (μικρό ή μεγάλο) βαθμό σε προηγούμενες εργασίες και συγγράμματα έτσι και εμείς δεν αποτελούμε εξαίρεση. Είμαστε ευγνώμονες στις θεμελιακές συμβολές πολλών Ακαδημαϊκών που αναφέρονται στη βιβλιογραφία και αρθρογραφία που παραθέτουμε.

Θεωρούμε ότι θα πρέπει να αναφέρουμε ονομαστικά τους αείμνηστους ερευνητές και κατόχους βραβείων NOBEL, F. Modigliani και Mi. Miller οι εργασίες των οποίων θεμελίωσαν και συντέλεσαν στην περαιτέρω ανάπτυξη της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης.

Θα ήταν παράλειψή μας εάν δεν εκφράζαμε τις ευχαριστίες μας στους συναδέλφους μας Π. Φ.Διαμαντή, Γ.Κουρέτα, Κ.Καραμάνη, Κ.Κασιμάτη, Ν.Φίλιππο και Ι.Τζωάννο. Επίσης, ιδιαίτερες ευχαριστίες στον κο. Κωνσταντίνο Αγγελάκη (πρώην Φοιτητή του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, του Ο.Π.Α.) για τη καθοριστική συνεισφορά του στις λύσεις των ασκήσεων καθώς και την κα. Μαρία Σκουφάρα για την επιμέλεια των κειμένων. Ιδιαιτέρως σημαντική είναι και η συνεισφορά, όλων εκείνων των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών μας που με τις εύστοχες παρατηρήσεις τους συντέλεσαν στην καλύτερη διατύπωση των θεμάτων μας.

Ευχαριστούμε θερμά τον Εκδοτικό οίκο Μπένου για την βοήθεια που μας προσέφερε στην Έκδοση αυτού του βιβλίου.

Οι συγγραφείς,
Α.Α. Δράκος
Γ.Α. Καραθανάσης

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 21
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
1.1 Εισαγωγή 26
1.2 Η Έννοια της Αξιολόγησης Επενδύσεων και Χρηματοδοτήσεων Μέσω Παραδειγμάτων 26
1.3 Αποφάσεις Χρηματοδοτήσεων 29
1.4 Αντικειμενικός Σκοπός των Επιχειρήσεων 31
1.5 Λειτουργίες Αγορών Κεφαλαίου 31
1.6 Εισαγωγή σε Υποδείγματα Αξιολόγησης Επενδύσεων 32
1.7 Βασικές Χρηματοοικονομικές Αρχές για τη Λήψη Χρηματοοικονομικών Αποφάσεων 34
1.8 Συνοπτική Παρουσίαση των Κεφαλαίων του Βιβλίου 37
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΑΞΙΑΣ
2.1 Εισαγωγή 42
2.1.1 Η έννοια της χρονικής διάστασης της επένδυσης 43
2.1.2 Αξιολόγηση επενδύσεων όταν δεν υπάρχουν ταυτόσημες επενδύσεις στην αγορά κεφαλαίου 45
2.2 Η Έννοια της Μελλοντικής Αξίας 46
2.2.1 Δημιουργία επενδύσεων και δανείων εκ μέρους των επενδυτών στην αγορά κεφαλαίου 47
2.3 Υπολογισμός της Μελλοντικής Αξίας (ΜΑ) 48
2.3.1 Η περίπτωση του απλού τόκου και του ανατοκισμού 48
2.4 Η Εννοια της Παρούσας Αξίας (Π.Α.) 52
2.4.1 Υπολογισμός της παρούσας αξίας 52
2.4.2 Παρούσα αξία σειράς μελλοντικών καθαρών ταμειακών ροών 55
2.5 Χρήση Πινάκων Μελλοντικών και Παρουσών Αξιών 56
2.5.1 Υπολογισμός μελλοντικών αξιών με βάση το συντελεστή μελλοντικής αξίας (Σ.Μ.Α.) 57
2.5.2 Υπολογισμός παρούσας αξίας ενός μελλοντικού ποσού με βάση το συντελεστή παρούσας αξίας (Σ.Π.Α.) 57
2.5.3 Υπολογισμός της μελλοντικής αξίας μιας σειράς ισόποσων χρηματικών ποσών με βάση το συντελεστή μελλοντικής αξίας ράντας (Σ.Μ.Α.Ρ.) 58
2.5.4 Υπολογισμός της παρούσας αξίας μιας σειράς ισόποσων χρηματικών ποσών με βάση το συντελεστή παρούσας αξίας ράντας 59
2.6 Ανατοκισμός Συχνότερος της Περιόδου Αναφοράς του Επιτοκίου 61
2.6.1 Ετησιοποίηση περιοδικών επιτοκίων 61
2.6.2 Σύγκριση τραπεζικών καταθετικών προϊόντων με διαφορετικές περιόδους ανατοκισμού και ετήσια (ετησιοποιημένα) απλά επιτόκια 63
2.6.3 Υπολογισμός του απλού ετήσιου επιτοκίου για δεδομένο επίπεδο ΕΠΕ 65
2.6.4 Συνεχής ανατοκισμός 66
2.7 Εφαρμογές σε δάνεια 66
2.7.1 Ο πίνακας ανάλυσης δανείων 67
2.7.2 Δάνεια σταθερού χρεολυσίου 69
2.7.3 Δάνεια σταθερής δόσης ή σταθερού τοκοχρεολυσίου 70
2.7.4 Δάνεια εφάπαξ εξόφλησης ή ομολογιακού τύπου 72
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 86
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
3.1 Εισαγωγή 90
3.2 Η Μέθοδος της Καθαρής Παρούσας Αξίας 91
3.2.1 Καθαρές ταμειακές ροές 92
3.2.2 Κόστος ευκαιρίας κεφαλαίου ή πιο απλά κόστος κεφαλαίου 93
3.2.3 Επενδυτικές αποφάσεις με τη μέθοδο της καθαρής παρούσας αξίας 94
3.3 Η Μέθοδος του Εσωτερικού Βαθμού Απόδοσης 101
3.4 Ειδικές Περιπτώσεις στον Υπολογισμό της Κ.Π.Α. και του Ε.Β.Α 108
3.4.1 Η καμπύλη της ΚΠΑ 108
3.4.2 Διάσπαση των ΚΤΡ μιας επένδυσης 109
3.4.3 Τροποποιημένη ΚΠΑ και τροποποιημένος ΕΒΑ 111
3.4.4 Εναλλακτική προσέγγιση στο πρόβλημα της διαφορετικής διάρκειας εναλλακτικών επενδύσεων με τη μέθοδο της ισοδύναμης ράντας 113
3.4.5 Χρησιμοποίηση της ισοδύναμης ράντας για τον προσδιορισμό του άριστου χρόνου αντικατάστασης υπάρχοντος επενδυτικού έργου 115
3.4.6 Χρησιμοποίηση του κριτηρίου της ισοδύναμης ράντας για την επιλογή επενδυτικών έργων με το μικρότερο κόστος 117
3.4.7 Τροποποιημένος εσωτερικός βαθμός απόδοσης 118
3.5 Μη Ορθολογικές Μέθοδοι Αξιολόγησης Επενδυτικών Έργων 120
3.5.1 Χρόνος επανείσπραξης του αρχικού κεφαλαίου 120
3.5.2 Χρόνος επανείσπραξης του κεφαλαίου στη βάση των παρουσών αξιών των καθαρών ταμειακών ροών 122
3.5.3 Μέση λογιστική απόδοση (ΜΛΑ) 123
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΣΗΣ
4.1 Εισαγωγή 136
4.2 Εμφανείς Διαφορές Μεταξύ ΚΠΑ και ΕΒΑ 137
4.3 Αξιολόγηση Μεμονωμένου Επενδυτικού Έργου και Αποφάσεις Αποδοχής ή Απόρριψης 138
4.3.1 Αξιολόγηση συμβατικών επενδύσεων 138
4.3.2 Αξιολόγηση μη συμβατικών επενδύσεων 141
4.4 Επιλογή Επενδύσεων 143
4.4.1 Το πρόβλημα του μεγέθους στις αμοιβαία αποκλειόμενες επενδύσεις 144
4.4.2 Το πρόβλημα του χρόνου στις αμοιβαία αποκλειόμενες επενδύσεις 151
4.4.3 Επιλογή επενδύσεων σε καθεστώς περιορισμένων κεφαλαίων 159
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΘΑΡΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ
5.1 Εισαγωγή 174
5.2 Ορισμός της Καθαρών Ταμειακών Ροών 174
5.2.1 Ταμειακές εισροές 175
5.2.2 Ταμειακές εκροές 176
5.3 Ειδικές Περιπτώσεις στον Προσδιορισμό των ΚΤΡ 177
5.3.1 Ετεροχρονισμός μεταξύ εισπράξεων (πληρωμών) και εσόδων (εξόδων) 177
5.3.2 Κόστος ευκαιρίας συντελεστών παραγωγής σε ανεπάρκεια 178
5.3.3 Εναλλακτικός τρόπος προσδιορισμού του κόστους Ευκαιρίας των εξειδικευμένων στελεχών σε ανεπάρκεια 179
5.3.4 Σχετικές ταμειακές εκροές πρώτων υλών 180
5.3.5 Οικόπεδα 181
5.3.6 Μηχανήματα σε ανεπάρκεια 181
5.3.7 Απόσβεση 181
5.3.8 Τόκοι – Χρεολύσια 184
5.3.9 Αντιμετώπιση της υπολειμματικής αξίας της επένδυσης 184
5.4 Προσαρμογή των λογιστικών μεγεθών σε καθαρές ταμειακές ροές 186
5.4.1 Καθαρό κεφάλαιο κίνησης 186
5.4.2 Οι Μεταβολές καθαρού κεφαλαίου κίνησης ως ταμειακή ροή 187
5.5 Καθαρές Ταμειακές Ροές Επένδυσης που Έχει Χρηματοδοτηθεί με Δάνειο 187
5.5.1 Προσαρμόζοντας τις Κ.Τ.Ρ. ως προς το ποσό της φορολογικής εξοικονόμησης από τόκους 192
5.5.2 Μετά από φόρους επιτόκιο προεξόφλησης των Κ.Τ.Ρ 195
5.5.3 Εναλλακτικοί τύποι υπολογισμού των Κ.Τ.Ρ. με βάση λογιστικά μεγέθη 195
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ
6.1 Εισαγωγή 216
6.2 Διάκριση μεταξύ Ονομαστικών και Πραγματικών Ταμειακών Ροών 216
6.2.1 ΚΤΡ εκφρασμένες σε τιμές και κόστη που ισχύουν τη τρέχουσα χρονική στιγμή 216
6.2.2 ΚΤΡ εκφρασμένες σε ονομαστικούς όρους 217
6.2.3 ΚΤΡ εκφρασμένες σε πραγματικούς όρους 218
6.3 Διάκριση Μεταξύ Ονομαστικού και Πραγματικού Επιτοκίου 219
6.3.1 Ονομαστικό επιτόκιο 219
6.3.2 Πραγματικό επιτόκιο 219
6.3.3 Σχέση μεταξύ ονομαστικού επιτοκίου (i), πραγματικού επιτοκίου (π) και αύξησης στο δείκτη τιμών καταναλωτή (p) 219
6.4 Αξιολόγηση επένδυσης σε περιόδους αύξησης τιμών με το κριτήριο της Κ.Π.Α 220
6.4.1 ΚΠΑ χρησιμοποιώντας ονομαστικούς όρους 220
6.4.2 ΚΠΑ χρησιμοποιώντας πραγματικούς όρους 220
6.4.3 Συνθήκη ισότητας μεταξύ ΚΠΑ σε ονομαστικούς όρους και ΚΠΑ σε πραγματικούς όρους 220
6.4.4 ΚΠΑ με διαφορετικούς ρυθμούς πληθωρισμού 222
6.5 Αξιολόγηση επενδύσεων σε καθεστώς αύξησης τιμών με το κριτήριο του ΕΒΑ 223
6.5.1 Εναλλακτική προσέγγιση υπολογισμού του πραγματικού ΕΒΑ 225
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
7.1 Το Πρόβλημα Ενσωμάτωσης του Κινδύνου στην Αξιολόγηση Επενδύσεων 236
7.1.1 Νόημα και μέτρηση του κινδύνου 237
7.1.2 Επιλογή επενδύσεων με βάση το συντελεστή μεταβλητικότητας 238
7.1.3 Αναμενόμενος εσωτερικός βαθμός απόδοσης ΕΒΑ 240
7.1.4 Προσδιορισμός του προεξοφλητικού επιτοκίου για την αξιολόγηση επενδύσεων 241
7.2 Κριτήρια αξιολόγησης επενδύσεων σε καθεστώς κινδύνου 244
7.2.1 Κριτήριο της μεγιστοποίησης της αναμενόμενης αξίας της επένδυσης (ΑΑΕ) 244
7.2.2 Κριτήριο της μεγιστοποίησης της αναμενόμενης Χρησιμότητας της επένδυσης (ΑΧΕ) 245
7.2.3 Μέθοδος του προσαρμοσμένου για κίνδυνο επιτοκίου 249
7.2.4 Μέθοδος ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα 254
7.2.5 Διαφορές μεταξύ των μεθόδων της προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου και της ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα 256
7.2.6 Ανάλυση ευαισθησίας 259
7.2.7 Η Μέθοδος της αναμενόμενης καθαρής παρούσας αξίας 261
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
8.1 Το Χρηματοδοτικό Συστήμα και οι Τρόποι Χρηματοδότησης 274
8.1.1 Άμεση χρηματοδότηση 274
8.1.2 Έμμεση χρηματοδότηση 274
8.1.3 Διάκριση των αξιόγραφων 275
8.2 Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου 277
8.2.1 Αγορές χρήματος 277
8.2.2 Αγορά κεφαλαίου 277
8.2.3 Πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου 277
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΞΙΟΓΡΑΦΩΝ (ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ)
9.1 Η έννοια των υπερκερδών 282
9.1.1 Διάκριση μεταξύ θεμελιώδους και τεχνικής ανάλυσης 282
9.1.2 Κριτική της θεωρίας των υπερκερδών 283
9.2 Ορισμός της αποτελεσματικής αγοράς αξιόγραφων (κεφαλαίου) 284
9.3 Μορφές Αποτελεσματικότητας της Αγοράς Χρεογράφων 286
9.3.1 Εισαγωγικά 286
9.3.2 Ασθενής μορφή αποτελεσματικότητας 288
9.3.3 Ημι-ισχυρή μορφή αποτελεσματικότητας 288
9.3.4 Ισχυρή μορφή αποτελεσματικότητας 289
9.3.5 Συνέπειες της αποτελεσματικότητας της αγοράς αξιόγραφων για τους επενδυτές και τις εταιρείες 290
9.4 Έλεγχοι Αποτελεσματικότητας της Αγοράς Αγιογράφων 290
9.4.1 Άμεσος έλεγχος ασθενούς μορφής αποτελεσματικότητας 291
9.4.2 Έμμεσος έλεγχος ημί-ισχυρής μορφής αποτελεσματικότητας 294
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10
ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ – ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΣΤΑΘΕΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
10.1 Εισαγωγικά Σχόλια για τα Αξιόγραφα 308
10.2 Χρεόγραφα Διάρκειας Μικρότερης του Έτους 309
10.2.1 Έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου 309
10.3 Ομολογίες 311
10.3.1 Γενικά για τις ομολογίες 311
10.3.2 Χαρακτηριστικά των ομολογιών 312
10.3.3 Ομολογίες με τοκομερίδια (Coupon Rate) και χωρίς Τοκομερίδια (Zero Coupon) 313
10.3.4 Αποτίμηση ομολογιών στη πρωτογενή και δευτερογενή αγορά 315
10.3.5 Αποτίμηση ομολογιών με καταβολή τοκομεριδίων συχνότερη από μία φορά στο έτος 318
10.3.6 Απόδοση στη Λήξη (Yield to Maturity) 319
10.4 Ομολογίες Μετατρέψιμες σε Μετοχές 322
10.4.1 Αποτίμηση μετατρέψιμων ομολογιών 322
10.4.2 Τρόποι μετατροπής των μετατρέψιμων ομολογιών 325
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ
11.1 Κατηγορίες και Βασικά Χαρακτηριστικά Μετοχών 334
11.1.1 Κατηγορίες μετοχών 334
11.1.2 Τιμές αναφοράς μετοχών 335
11.1.3 Βασικοί δείκτες και χρήσιμη ορολογία 336
11.2 Υποδείγματα Αποτίμησης Μετοχών με Βάση τις Μελλοντικές Χρηματοροές 339
11.2.1 Το απλό γενικό υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών 341
11.2.2 Στατικό υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών 342
11.2.3 Δυναμικό υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών 343
11.2.4 Προεξόφληση μερισμάτων ή κερδών; 346
11.2.5 Το υπόδειγμα αποτίμησης με βάση τις αδέσμευτες ταμειακές ροές 349
11.3 Αποτίμηση Μετοχών με Βάση Δείκτες Μετοχικής Αξιολόγησης 354
11.3.1 Ο πολλαπλασιαστής κερδών (P/e) 355
11.3.2 Ρυθμός ανάπτυξης προς P/e 360
11.3.3 Μερισματική απόδοση (Dividend Yield) 360
11.3.4 Χρηματιστηριακή τιμή προς λογιστική αξία (P/BV) 362
11.3.5 Χρηματιστηριακή αξία (ή κεφαλαιοποίηση) προς συνολικό κύκλο εργασιών. (C/S) 364
11.4 Συνέπειες της Χρησιμοποίησης Υποδειγμάτων Αποτίμησης Μετοχών για Επιλογή Μετοχών 365
11.4.1 Θεμελιώδης ανάλυση μετοχών 365
11.4.2 Αποτελεσματική αγορά κεφαλαίου 356
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12
ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ METOXIKOY ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
12.1 Εισαγωγή 378
12.2 Τρόποι Μεταβολής Μετοχικού Κεφαλαίου 378
12.2.1 Αύξησεις μετοχικού κεφαλαίου 378
12.2.2 Σύνθετες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου 380
12.2.3 Ειδικές περιπτώσεις αύξησης μετοχικού κεφαλαίου 381
12.2.4 Μεταβολές μετοχικού κεφαλαίου λόγω συγχώνευσης 382
12.2.5 Μείωση μετοχικού κεφαλαίου 384
12.3 Μέθοδοι Προσαρμογής στην Τιμή των Μετοχών από τις Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου 384
12.3.1 Έκδοση νέων μετοχών με μετρητά και με δικαίωμα Προτίμησης στους παλαιούς μετόχους 385
12.3.2 Αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση Αποθεματικών και λοιπών στοιχείων της καθαρής θέσης. Έκδοση δωρεάν μετοχών στους παλαιούς μετόχους 393
12.3.3 Μεταβολή ονομαστικής τιμής μετοχής 394
12.3.4 Έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου 395
12.4 Μέθοδοι Προσαρμογής στην Τιμή των Μετοχών από Σύνθετες Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου 396
12.4.1 Συνδυασμένη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών και διανομή δωρεάν μετοχών 396
12.4.2 Αυξήσεις με δύο ή περισσότερες κατηγορίες μετοχών 396
12.4.3 Αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση των πληρωτέων μερισμάτων 399
12.4.4 Προσαρμογή στην τιμή των μετοχών από τη διάσπαση της ονομαστικής αξίας της μετοχής (stock split) 399
12.5 Μέθοδοι Προσαρμογής στην Τιμή των Μετοχών σε Ειδικές Περιπτώσεις Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου 401
12.5.1 Ιδιωτική τοποθέτηση 401
12.5.2 Συμμετοχή εργαζομένων 402
12.5.3 Μετάταξη εταιρείας για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με δημόσια εγγραφή 402
12.5.4 Επανεπένδυση μερισμάτων 403
12.5.5 Άσκηση δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών (Stock Option Plan) 403
12.6 Μέθοδοι Προσαρμογής στην Τιμή των Μετοχών Λόγω Συγχώνευσης 404
12.6.1 Απορρόφηση μη εισηγμένης από εισηγμένη εταιρεία 404
12.6.2 Οι μέτοχοι της απορροφώσας εταιρείας ανταλλάσσουν τις παλαιές μετοχές τους με λιγότερες νέες μετοχές της νέας εταιρείας στα πλαίσια της συγχώνευσης 405
12.6.3 Απορρόφηση εισηγμένης από εισηγμένη εταιρεία 406
12.7 Μέθοδοι Προσαρμογής Λόγω Μείωσης Μετοχικού Κεφαλαίου 407
12.7.1 Ακύρωση ιδίων μετοχών 406
12.7.2 Ακύρωση μετοχών με αναλογία αντικατάστασης 406
12.7.3 Επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους με συνακόλουθη μείωση της ονομαστικής αξίας
της μετοχής 407
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13
ΜΕΣΟ ΣΤΑΘΜΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
13.1 Εισαγωγή 414
13.2 Κόστος Μετοχικού Κεφαλαίου 415
13.2.1 Στατικό Υπόδειγμα Αποτίμησης Μετοχών 415
13.2.2 Διάκριση Μεταξύ Απαιτούμενης και Αναμενόμενης Απόδοσης 417
13.2.3 Κόστος Νέου Μετοχικού Κεφαλαίου 418
13.2.4 Κόστος Παρακρατηθέντων Κερδών 419
13.2.5 Κόστος Μετοχικού Κεφαλαίου Χρησιμοποιώντας το Δυναμικό Υπόδειγμα Αποτίμησης Μετοχών 419
13.3 Κόστος Ομολογιακών Δανείων, ή Απλά Ομολογιών 421
13.4 Μέσο Σταθμικό Κόστος Επιχείρησης (ή Συνολικό Κόστος Κεφαλαίου) 422
13.5 Κόστος Κεφαλαίου στην Διαδικασία Αξιολόγησης Νέων Επενδύσεων 424
13.5 Υπολογισμός του Κόστους Κεφαλαίου της Εταιρείας Χρησιμοποιώντας Αρχές Χαρτοφυλακίου 426
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14
ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ
14.1 Εισαγωγή 438
14.1.1 Χρηματοοικονομική και κεφαλαιακή διάρθρωση 438
14.1.2 Χρηματοοικονομικός και επιχειρηματικός κίνδυνος / χρηματοοικονομική μόχλευση 439
14.1.3 Ορισμοί και συμβολισμοί 439
14.1.4 Το πρόβλημα της κεφαλαιακής διάρθρωσης 440
14.2 Παλαιότερες Προσεγγίσεις στο Πρόβλημα Επιλογής της Κεφαλαιακής Διάρθρωσης Επιχειρήσεων 441
14.2.1 Η Προσέγγιση των καθαρών εσόδων 441
14.2.2 Η Παραδοσιακή προσέγγιση 447
14.2.3 Η Προσέγγιση των καθαρών λειτουργικών εσόδων 449
14.2.4 Συμπερασματικά σχόλια επί των εναλλακτικών προσεγγίσεων 451
14.3 Η Εννοια της Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης 452
14.3.1 Ανάλυση της χρηματοοικονομικής μόχλευσης 453
14.3.2 Κατηγορίες χρηματοοικονομικής μόχλευσης 460
14.3.3 Χρηματοοικονομικός κίνδυνος 460
14.3.4 Μέτρηση του χρηματοοικονομικού κινδύνου της επιχείρησης με δάνεια 461
14.4 Αναλυτική Προσέγγιση στο Πρόβλημα της Κεφαλαιακής Διάρθρωσης Σύμφωνα με Modigliani and Miller 462
14.4.1 Πρώτη πρόταση των Modigliani και Miller 463
14.4.2 Δεύτερη πρόταση των Modigliani και Miller 468
14.4.3 Το υπόδειγμα των Modigliani and Miller με φόρους 471
14.5 Χρηματοοικονομική Διάθρωση, Κόστος Χρηματοοικονομικών Δυσχερειών – Πτώχευσης και Κόστος Αντιπροσώπευσης 477
14.5.1 Χρηματοοικονομικές δυσχέρειες και πτώχευση 478
14.5.2 Κόστος αντιπροσώπευσης 478
14.5.3 Επιπτώσεις για την κεφαλαιακή διάρθρωση της εταιρείας 480
14.6 Διαπιστώσεις από την Ανάλυση της Κεφαλαιακής Διάρθρωσης των Επιχειρήσεων 481
14.6.1 Επιπτώσεις για την κεφαλαιακή διάρθρωση της εταιρείας 481
14.6.2 Λαμβάνοντας υπόψη τη φορολογία των κερδών των επιχειρήσεων 482
14.7 Πρακτικές Προσεγγίσεις για τον Καθορισμό Ικανοποιητικής Κεφαλαιακής Διάρθρωσης 484
14.7.1 Μεγιστοποίηση των κερδών ανά μετοχή ως κριτήριο απόφασης 484
14.7.2 Σημείο αδιαφορίας των κερδών ανά μετοχή μεταξύ εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης 484
14.7.3 Η προσέγγιση της εκτίμησης της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων (ή της απόδοσης της μετοχής) 488
14.7.4 Η Προσέγγιση της ελαχιστοποίησης του μέσου σταθμικού κόστους κεφαλαίου της επιχείρησης 488
14.7.5 Κεφαλαιακή διάρθρωση ανάλογα με τους δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας της επιχείρησης 488
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15
ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
15.1 Εισαγωγή 500
15.2 1η Προσέγγιση. Η Μερισματική Πολιτική δεν Επηρεάζει την Αξία της Μετοχής 501
15.2.1 Μερισματική πολιτική και τιμή μετοχών 501
15.2.2 Εξουδετέρωση της εταιρικής μερισματικής πολιτικής μέσω αγοράς ή πώλησης μετοχών εκ μέρους των μετόχων 503
15.2.3 Επανεπένδυση μερισμάτων 503
15.2.4 Πώληση μετοχών από τους μετόχους 505
15.2.5 Σημαντικές ημερομηνίες για την καταβολή μερισμάτων 506
15.2.6 Επαναγορά μετοχών από την επιχείρηση ως υποκατάστατο μερισμάτων 507
15.3 2η Προσέγγιση. Η Μερισματική Πολιτική έχει Αξία 509
15.4 Άλλες Προσεγγίσεις 510
15.4.1 Λειτουργία των μερισμάτων ως προειδοποιητικού μηχανισμού 510
15.4.2 Λειτουργία των μερισμάτων ως μηχανισμού προσέλκυσης επενδυτών ειδικής κατηγορίας 511
15.4.3 Λειτουργία των μερισμάτων στα πλαίσια της θεωρίας της αντιπροσώπευσης 511
15.4.4 Αντιπληθωριστική πολιτική της κυβέρνησης 512
15.4.5 Ρευστότητα 512
15.4.6 Δανειοληπτική ικανότητα 512
15.4.7 Συνθήκες της αγοράς κεφαλαίου 512
15.4.8 Φορολογικοί λόγοι 513
15.4.9 Περιορισμοί θεσμικής μορφής 513
15.5 Προσδιοριστικοί παράγοντες μερισματικής πολιτικής 513
15.5.1 Υπόδειγμα πλήρους προσαρμογής 515
15.5.2 Υπόδειγμα μερικής προσαρμογής 515
15.5.3 Υπόδειγμα της τάσης των κερδών 516
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16
ΠΕΡΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
16.1 Εισαγωγή 520
16.2 Υπολογισμός απόδοσης μετοχής 520
16.3 Κίνδυνος μίας μετοχής 525
16.4 Επενδυτική Συμπεριφορά και Κίνδυνος 529
16.5 Αναμενόμενη Χρησιμότητα – Καμπύλες Αδιαφορίας 530
16.5.1 Θεωρητικό πλαίσιο 530
16.5.2 Καμπύλες αδιαφορίας στην θεωρία χαρτοφυλακίου 534
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 16.1 541
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17
ΘΕΩΡΙΑ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ
17.1 Εισαγωγή 544
17.2 Εισαγωγικές Έννοιες για την Ανάλυση Χαρτοφυλακίων 545
17.2.1 Η Αρχή της διαφοροποίησης των επενδυτικών κεφαλαίων 545
17.2.2 Χαρτοφυλάκιο με μία μετοχή και ένα χωρίς κίνδυνο χρεόγραφο 547
17.2.3 Συνδιακύμανση – συσχέτιση μετοχών 548
17.3 Ανάλυση Χαρτοφυλακίου με 2 μετοχές 551
17.3.1 Υπολογισμός Απόδοσης και Κινδύνου Χαρτοφυλακίου 551
17.3.2 Οφέλη Από Διαφοροποίηση 553
17.3.3 Αρχή της Κυριαρχίας 556
17.3.4 Άριστο Χαρτοφυλάκιο 558
17.3.5 Εισαγωγή του Χωρίς Κίνδυνο Χρεογράφου 559
17.3.6 Θεωρία Διαχωρισμού 564
17.3.7 Μαθηματική προσέγγιση εύρεσης άριστου χαρτοφυλακίου 565
17.4 Ανάλυση Χαρτοφυλακίου 3 ή Περισσοτέρων Μετοχών 568
17.4.1 Μη ύπαρξη του χωρίς κινδύνου χρεογράφου 570
17.4.2 Ύπαρξη χωρίς κίνδυνο χρεογράφου 571
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΠΕΡΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ
18.1 Εισαγωγή 590
18.2 Συστηματικός – Μη Συστηματικός Κίνδυνος 590
18.2.1 Συστηματικός κίνδυνος 590
18.2.2 Μη Συστηματικός κίνδυνος 591
18.3 Υπόδειγμα Αποτίμησης Περιουσιακών Στοιχείων 592
18.4 Η Γραμμή Αγιογράφων 595
18.5 Υπόδειγμα της Αγοράς (Market Model) 598
18.6 Εκτίμηση του Συστηματικού Κινδύνου (βήτα μετοχής) με Βάση το ΥΑΠΣ 601
18.7 Εκτίμηση του Συστηματικού Κινδύνου (βήτα μετοχής) με Βάση το Υπόδειγμα της Αγοράς 604
18.8 Προσδιορισμός της Ελάχιστης Απαιτούμενης Απόδοσης (Κόστος Κεφαλαίου) για την Αξιολόγηση Επενδύσεων στα Πλαίσια των Αρχών του Χαρτοφυλακίου 608
18.8.1 Εισαγωγή 608
18.8.2 Μέθοδοι εκτίμησης της ελάχιστης απόδοσης 608
18.8.3 Εναλλακτική προσέγγιση προσδιορισμού της ελάχιστης απόδοσης 609
18.8.4 Μέτρηση της ελάχιστης απόδοσης για μετοχές εισηγμένες στο χρηματιστήριο αξιών 610
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ
19.1 Εισαγωγή 622
19.2 Διοίκηση Κεφαλαίου Κίνησης 624
19.2.1 Ορισμός και λειτουργία του κεφαλαίου κίνησης 624
19.2.2 Προσδιοριστικοί παράγοντες κεφαλαίου κίνησης 626
19.2.3 Αξιολόγηση της ρευστότητας του κεφαλαίου κίνησης 628
19.2.4 Κύκλος κεφαλαίου κίνησης – Ταμειακός κύκλος της επιχείρησης 631
19.2.5 Πολιτικές χρηματοδότησης του κυκλοφορούντος Ενεργητικού μίας επιχείρησης 636
19.3 Διοίκηση Αποθεμάτων 640
19.3.1 Ορισμός αποθέματος και παράγοντες προσδιορισμού του ύψους των αποθεμάτων 640
19.3.2 Το υπόδειγμα της οικονομικής ποσότητας παραγγελίας αποθέματος 643
19.3.3 Απόθεμα ασφαλείας και σημείο παραγγελίας 645
19.3.4 Σύστημα προγραμματισμού προμηθειών – Just in Time ή Just In case 648
19.4 Διοίκηση Απαιτήσεων 649
19.4.1 Η πολιτική πιστώσεων ως παράγοντας προσδιορισμού του ύψους των απαιτήσεων 649
19.4.2 Το κόστος της πιστωτικής πολιτικής 651
19.4.3 Ανάλυση της δυναμικής σχέσης μεταξύ πιστωτικής πολιτικής και πωλήσεων 657
19.4.4 Ποιοτικά κριτήρια αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου 657
19.5 Διοίκηση Διαθεσίμων 659
19.5.1 Βασικές αρχές της διοίκησης διαθεσίμων 659
19.5.2 Διαχείριση του Floating Time 660
19.5.3 Κατάρτιση ταμειακού προγράμματος 662
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ
20.1 Εισαγωγή 682
20.2 Λειτουργική Μίσθωση 683
20.3 Χρηματοδοτική Μίσθωση 684
20.4 Κατηγορίες Χρηματοδοτικής Μίσθωσης 685
20.5 Υπολογισμός των Μισθωμάτων 687
20.5.1 Υπολογισμός μισθωμάτων για τον εκμισθωτή 688
20.5.2 Υπολογισμός μισθωμάτων για τον μισθωτή 690
20.5.3 Προσδιορισμός του μετά από φόρους κόστους χρηματοδοτικής μίσθωσης για τον μισθωτή 691
20.5.4 Συγκριτική ανάλυση μεταξύ αγοράς με τραπεζικό δάνειο και χρηματοδοτικής μίσθωσης 693
20.5.5 Διάκριση μεταξύ λειτουργικής και χρηματοδοτικής μίσθωσης σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα 695
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21
ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ – ΡΑΟΤΟΡΙΝΘ
21.1 Εισαγωγή 706
21.2 Υπηρεσίες Factoring 707
21.2.1 Πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων – (Maturity Factoring) 708
21.2.2 Αμιγώς Χρηματοδότηση Επιχειρηματικών Απαιτήσεων – (Bulk Factoring) 709
21.2.3 Πρακτορεία και χρηματοδότηση επιχειρηματικών απαιτήσεων (Full Service Factoring) 711
21.2.4 Εμπιστευτική πρακτορεία απαιτήσεων 713
21.3 Διεθνής Πρακτορεία Επιχειρηματικών Απαιτήσεων και Forfaiting 714
21.3.1 Διεθνής πρακτορεία ή εξαγωγικό Factoring 714
21.3.2 Forfaiting 715
21.4 Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα Factoring 715
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ 725
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 727