Ζούμε σε ένα κόσμο διαρκών αλλαγών, σημαντικών αναταράξεων και υψηλής αβεβαιότητας. Σ’ αυτό το περιβάλλον, η μόνη σταθερά για μια επιχείρηση είναι οι διαρκείς αλλαγές (π.χ. οικονομικές κρίσεις, εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές συρράξεις, υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, δημογραφικό πρόβλημα). Αυτές οι αλλαγές έχουν προκαλέσει σημαντικούς μετασχηματισμούς στην επιχειρηματική δομή, στην οργάνωση της εργασίας, στις διοικητικές πρακτικές, στην κουλτούρα και στις αξίες των επιχειρήσεων. Οι αλλαγές επιταχύνονται από την παγκοσμιοποίηση, την ταχύτατη πρόοδο της πληροφορικής και της τεχνολογίας, καθώς και την αύξουσα πολιτισμική ετερογένεια του ανθρώπινου δυναμικού. Ειδικότερα, η λειτουργία των επιχειρήσεων σε συνθήκες παγκόσμιας αγοράς επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις στρατηγικές προτεραιότητες, στους στόχους, στο οργανόγραμμα, στις συνθήκες απασχόλησης και στην ιεραρχική εξέλιξη των στελεχών.
Η ραγδαία μετατόπιση των εξωτερικών ορίων των παραδοσιακών επιχειρήσεων, συμβαδίζει με την μετακίνηση των ορίων στο εσωτερικό τους (μεταξύ διευθύνσεων, τμημάτων, λειτουργιών και υπηρεσιών), με συνέπεια την υποκατάσταση των ιεραρχικών-γραφειοκρατικών δομών με ευέλικτα οργανωτικά σχήματα. Οι μετεγκαταστάσεις των παραγωγικών μονάδων, οι εξαγορές, οι συγχωνεύσεις και οι διεπιχειρησιακές συμμαχίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη των επιχειρήσεων, των στρατηγικών και των αγορών.
Κεντρικό καθήκον του μάνατζμεντ είναι η έγκαιρη πρόβλεψη και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των παραπάνω αλλαγών. Αυτό συνιστά μια μεγάλη πρόκληση για τα διοικητικά στελέχη, τα οποία απαιτείται να κατέχουν ιδιαίτερες γνώσεις, εξειδικευμένες ικανότητες/δεξιότητες και πλούσιες εμπειρίες, σε διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Επιπλέον, θα πρέπει να έχουν ρεαλιστικό όραμα, ελκυστικούς στρατηγικούς στόχους και να κάνουν επιτυχή διαχείριση των αλλαγών και των συνεπειών τους.

Το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να αναδείξει την ειδική σημασία των αλλαγών του εξωτερικού περιβάλλοντος για την επιχείρηση, υπογραμμίζοντας ότι το εξωτερικό περιβάλλον δεν θα πρέπει να αναλύεται απομονωμένα από το ενδοεπιχειρησιακό περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, οι πελάτες και οι αγορές της επιχείρησης καθορίζουν τις πωλήσεις, οι προμηθευτές διαμορφώνουν το κόστος και την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών, οι ανταγωνιστές επηρεάζουν τις στρατηγικές κινήσεις, η οικονομική κρίση μεταβάλλει άρδην τη ζήτηση και κατ’ επέκταση συρρικνώνει την παραγωγή και την κερδοφορία, ενώ τέλος το φορολογικό καθεστώς μεταβάλλει το επίπεδο των κερδών μετά φόρων. Σε αυτό το πλαίσιο, το μάνατζμεντ θα πρέπει να επενδύει και να αξιοποιεί δημιουργικά τους πόρους και τις θεμελιώδεις ικανότητες της επιχείρησης, ούτως ώστε να διαμορφώνει ένα ευέλικτο εσωτερικό περιβάλλον που να θέτει τις προϋποθέσεις απόκτησης ενός διαρκούς/βιώσιμου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, μέσα από τη συνεχή εναρμόνισή του με τον εξωτερικό περίγυρο.
Η δομή του βιβλίου είναι τέτοια που επιτρέπει στον αναγνώστη να σχηματίσει μια σφαιρική άποψη, για τη διοίκηση επιχειρήσεων και τις παραδοσιακές και σύγχρονες διαστάσεις της. Ειδικότερα, το βιβλίο αποτελείται συνολικά από 6 ενότητες και 27 κεφάλαια.
Επιδιώξαμε την όσο το δυνατόν καλύτερη συνεκτικότητα ανάμεσα στα επιμέρους θεματικά πεδία, αναφέροντας την εννοιολογική σύνδεση του κάθε κεφαλαίου με τα υπόλοιπα. Σε διάφορα κεφάλαια επαναλάβαμε βασικές έννοιες και προσεγγίσεις, βέβαια από διαφορετική οπτική γωνία. Έτσι, θεωρούμε ότι συμβάλλουμε στην καλύτερη κατανόηση της ύλης του βιβλίου, καθώς και της σημασίας του σύγχρονου μάνατζμεντ στο ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον, καλύπτοντας πολύπλευρα τις νέες τάσεις της διοικητικής επιστήμης.

Πιο συγκεκριμένα, στην πρώτη ενότητα, η οποία αποτελείται από 4 κεφάλαια, επικεντρωνόμαστε στην έννοια της επιχείρησης, στο περιβάλλον της και στο ρόλο του μάνατζμεντ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στις βασικές λειτουργίες του μάνατζμεντ και ειδικότερα στον προγραμματισμό, στην οργάνωση, στη διεύθυνση και στον έλεγχο. Θεωρούμε ότι η πρώτη ενότητα παρέχει στον αναγνώστη όλες τις κρίσιμες γνώσεις και πληροφορίες σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές της οργάνωσης και της διοίκησης των επιχειρήσεων.
Στη δεύτερη ενότητα, η οποία απαρτίζεται από 5 κεφάλαια, προσεγγίζουμε θεμελιώδη στοιχεία του οργανωτικού σχεδιασμού της επιχείρησης, υπό το πρίσμα κεντρικών θεωρητικών εκπροσώπων του μάνατζμεντ.
Στην τρίτη ενότητα, η οποία εμπεριέχει 5 κεφάλαια, καλύπτουμε βασικές πτυχές του στρατηγικού μάνατζμεντ, όπως είναι η ανάλυση του εσωτερικού και του εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης, οι στρατηγικές απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και οι στρατηγικές ανάπτυξης.
Στην τέταρτη ενότητα, η οποία αποτελείται από 1 κεφάλαιο, παρουσιάζουμε ενδιαφέρουσες διαστάσεις του διεθνούς μάνατζμεντ και της διεθνοποίησης των επιχειρήσεων.
Στην πέμπτη ενότητα, η οποία αποτελείται από 10 κεφάλαια, αναλύουμε διεξοδικά τις πτυχές του μάνατζμεντ αλλαγών (change management), το οποίο είναι άμεσα συνυφασμένο με τον κύκλο ζωής κλάδων, επιχειρήσεων και προϊόντων, τις διαδικασίες αποεπένδυσης και αναδιάρθρωσης της οικονομίας, τις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές, τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων οργανισμών, καθώς και τις οικονομικές κρίσεις. Στα 2 τελευταία κεφάλαια της πέμπτης ενότητας κάνουμε ειδική αναφορά στον ανθρώπινο παράγοντα, στο πλαίσιο της αλλαγής και της διαχείρισης συγκρούσεων σε ένα μεταβαλλόμενο ενδοεπιχειρησιακό περιβάλλον.
Στην έκτη ενότητα, η οποία απαρτίζεται από 2 κεφάλαια, καλύπτουμε κεντρικές πτυχές της εταιρικής διακυβέρνησης και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, καθώς οι επιχειρήσεις οφείλουν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους την οικολογία, το περιβάλλον, τον ανθρώπινο παράγοντα, όλα τα συνεργαζόμενα (με την επιχείρηση) μέρη, καθώς και τις αξίες της ηθικής διακυβέρνησης.

Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει, τόσο τις εισαγωγικές και θεμελιώδεις προσεγγίσεις, όσο και τις νέες τάσεις στον χώρο του μάνατζμεντ, καλύπτοντας επιστημονικές, και πληροφοριακές ανάγκες του αναγνώστη. Ελπίζουμε ότι θα είναι κατανοητό στον αναγνώστη, χωρίς παραβίαση της αναγκαίας επιστημονικής αυστηρότητας, έτσι ώστε να αποτελέσει ένα κατάλληλο εκπαιδευτικό σύγγραμμα για τον προπτυχιακό και μεταπτυχιακό φοιτητή/τρια, τον διδάσκοντα της διοικητικής επιστήμης και τον επαγγελματία του χώρου των επιχειρήσεων και των οργανισμών. Ακόμη, ευελπιστούμε να είναι χρήσιμο σε κάθε αναγνώστη που επιθυμεί να κατανοήσει τις σύγχρονες προσεγγίσεις του μάνατζμεντ, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να κάνει μια χρονοβόρα αναζήτηση και επεξεργασία της πλούσιας συναφούς βιβλιογραφίας. Το βιβλίο είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η σχετική αυτονομία των επιμέρους κεφαλαίων και των θεματικών ενοτήτων (αλλά παράλληλα να υπάρχει και επαρκής σύνδεση μεταξύ τους), γεγονός που επιτρέπει ως ένα βαθμό την επιλεκτική του μελέτη.
Για την καλύτερη κατανόηση του βιβλίου, κάθε κεφάλαιο ξεκινά με τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, τις δεξιότητες και τις γνώσεις που θα αποκομίσει ο φοιτητής και γενικότερα ο αναγνώστης, καθώς και με τις προαπαιτούμενες γνώσεις που είναι αναγκαίες για τη μελέτη του. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου, υπάρχουν ενδεικτικές ερωτήσεις – απαντήσεις, καθώς και βιβλιογραφία.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους προπτυχιακούς και τους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες τόσο του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πατρών, όσο και άλλων πανεπιστημιακών τμημάτων και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών του Πανεπιστημίου μας, αλλά και άλλων Ιδρυμάτων της χώρας που κατά καιρούς έχουμε διδάξει, οι οποίοι με τις ερωτήσεις, τις απορίες και τις δημιουργικές παρατηρήσεις τους μας έδωσαν μια σημαντική ώθηση να συγγράψουμε το παρόν βιβλίο.
Τις θερμές μας ευχαριστίες στην Αθανασία Γεωργοπούλου, η οποία ανέπτυξε την ιδέα και σχεδίασε το εξώφυλλο του βιβλίου. Επίσης, είχε σημαντική συνεισφορά στην αισθητική του βελτίωση, αναφορικά με τον τρόπο παρουσίασης των εικόνων, των γραφημάτων, των πινάκων, και άλλων τεχνικών, αλλά και ουσιαστικών θεμάτων του κειμένου.
Ιδιαίτερα νοιώθουμε την ανάγκη να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στις εκδόσεις Μπένου, για την αμέριστη συμβουλευτική και ηθική υποστήριξή τους, καθ’ όλη την παραγωγική διαδικασία έκδοσης του παρόντος συγγράμματος. Ευελπιστούμε ότι στην επόμενη επανέκδοση του παρόντος βιβλίου, θα διορθωθούν παραλείψεις και ατέλειες, που πιθανά περιέχονται στην παρούσα έκδοση και οι οποίες συνιστούν αποκλειστική υπευθυνότητα των συγγραφέων.
Σε κάθε περίπτωση, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις οικογένειές μας για την κατανόηση που έδειξαν στις ατέλειωτες ώρες απουσίας μας κατά τη συγγραφή, καθώς και για την αμέριστη ηθική υποστήριξη που μας παρείχαν.

Ρίο, Πάτρα
Αντώνιος Ν. Γεωργόπουλος, Λεωνίδας Ε. Μαρούδας, Παναγιώτης B. Πολυχρονίου

Οι σκοποί για τους οποίους γράφτηκε το βιβλίο Διοίκηση Ξενοδοχείων - Hotel Management είναι:
(α) να αποτελέσει διδακτικό εγχειρίδιο για τους σπουδαστές των προγραμμάτων διοίκησης ξενοδοχειακών επιχειρήσεων,
(β) να αποτελέσει χρήσιμο βοήθημα για όσους ασκούν διοίκηση στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όσον αφορά το περιεχόμενο του ρόλου τους και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, και
(γ) να συμβάλλει στον εμπλουτισμό της σχετικής ελληνικής βιβλιογραφίας.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι
(α) η σύγχρονη ελληνική και διεθνής βιβλιογραφία στην οποία βασίζεται η όλη ανάπτυξη του θέματος (Διοίκηση Ξενοδοχείων - Hotel Management),
(β) οι αναφορές στην (ελληνική) ξενοδοχειακή βιομηχανία με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της,
(γ) η εστιασμένη στα ξενοδοχεία ανάπτυξη των λειτουργιών του μάνατζμεντ,
(δ) η παράθεση αποτελεσμάτων έρευνας πεδίου στην Ελλάδα και
(ε) η ανάπτυξη ειδικών θεμάτων (όπως π.χ. η Ποιότητα Ξενοδοχειακών Υπηρεσιών και η Σταδιοδρομία Γενικών Διευθυντών σε ξενοδοχεία 5 και 4 αστέρων) θα κάνουν εφικτούς τους παραπάνω τρείς στόχους.

Το βιβλίο αυτό αποτελείται από (15) κεφάλαια, τα οποία αναπτύσσονται σε τρία μέρη. Στο Μέρος Α - Λειτουργίες του μάνατζμεντ στα ξενοδοχεία- περιλαμβάνονται έξι κεφάλαια. Συγκεκριμένα:

Στο 1ο κεφάλαιο, μετά από μια συνοπτική αναφορά στη διαχρονική εξέλιξη της ξενοδοχειακής βιομηχανίας, παρουσιάζεται η εικόνα της βιομηχανίας αυτής και δίνεται έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ξενοδοχείων από οργανωτικής, λειτουργικής και διοικητικής πλευράς.

Στο 2ο κεφάλαιο παρουσιάζονται συνοπτικά οι βασικές έννοιες και λειτουργίες του μάνατζμεντ, εξειδικεύοντας στους ρόλους και τις (απαιτούμενες) διοικητικές ικανότητες του μάνατζερ.

Στα κεφάλαια 3-6 γίνεται αναλυτική παρουσίαση των λειτουργιών του μάνατζμεντ (πως αυτό δηλαδή εφαρμόζεται) στα ξενοδοχεία. Ειδικότερα:

Στο 3ο κεφάλαιο παρουσιάζεται η λειτουργία του προγραμματισμού δράσης στα ξενοδοχεία. Πως γίνεται ο προγραμματισμός, η στοχοθεσία και πως ασκείται η στρατηγική διοίκηση.

Στο 4ο κεφάλαιο και σε αρκετή έκταση αναπτύσσεται το θέμα της τμηματοποίησης ενός ξενοδοχείου και η οργάνωση των υπηρεσιών (προσωπικό, κύριο αντικείμενο εργασιών, αρμοδιότητες, τυπικά οργανογράμματα) του. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην οργάνωση και λειτουργία των δυο βασικών λειτουργιών εκμετάλλευσης, όπως είναι η Διεύθυνση Δωματίων και η Διεύθυνση επισιτιστικών τμημάτων. Επίσης εκτεταμένα παρουσιάζεται το αντικείμενο εργασιών της Διεύθυνσης Μάρκετινγκ και Πωλήσεων/κρατήσεων δωματίων.

Το 5ο κεφάλαιο πραγματεύεται το θέμα της άσκησης ηγεσίας, παρουσιάζοντας τις διαφορές ηγέτη-μάνατζερ και τις πλέον εφαρμοζόμενες στην πράξη θεωρίες για την επιρροή των υφισταμένων.

Η διοικητική λειτουργία του ελέγχου παρουσιάζεται στο 6ο κεφάλαιο, όσον αφορά την έννοια, τον ορισμό και τη διαδικασία αυτής. Ειδική αναφορά γίνεται στις μεθόδους ελέγχου και στους βασικούς δείκτες ελέγχου της απόδοσης (συστημάτων, λειτουργιών και εργαζομένων) στα ξενοδοχεία.

Ο εξαιρετικά σημαντικός ρόλος των εργαζομένων στις επιχειρήσεις υπηρεσιών, όπως είναι τα ξενοδοχεία (για τη λειτουργία, την αποτελεσματικότητα τους και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών), οδήγησε στην απόφαση μας το θέμα αυτό να εξετασθεί σε έκταση.
Έτσι, όλο το Μέρος Β αφορά στο μάνατζμεντ των ανθρωπίνων πόρων στα ξενοδοχεία. Παρουσιάζονται τα θέματα: Ορισμός και λειτουργίες της διοίκησης ανθρωπίνων πόρων (κεφάλαιο 7), Προγραμματισμός ανθρωπίνων πόρων (κεφάλαιο 8), Επιλογή υποψηφίων (κεφάλαιο 9), Εκπαίδευση και ανάπτυξη ανθρωπίνων πόρων (κεφάλαιο 10), και Αξιολόγηση απόδοσης εργαζομένων (κεφάλαιο 11). Η οργανωσιακή επικοινωνία, ως εργαλείο διοίκησης εργαζομένων, αποτελεί το 12ο κεφάλαιο του Μέρους Β λόγω της σπουδαιότητας του για αποτελεσματική συνεργασία προϊσταμένων-υφισταμένων.

Στο Μέρος Γ του βιβλίου παρουσιάζονται δυο ειδικά θέματα και (η) βασική ξενοδοχειακή και τουριστική ορολογία. Ειδικότερα: Στο κεφάλαιο 13 γίνεται εκτεταμένη παρουσίαση της έννοιας της ποιότητας υπηρεσιών, γενικά. Αναφέρονται, με βάση έρευνες πεδίου, οι αιτίες κακής ποιότητας υπηρεσιών και οι δείκτες ποιότητας ξενοδοχείων στην Ελλάδα. Η μεθοδολογία έρευνας-μέτρησης του βαθμού ικανοποίησης του πελάτη ξενοδοχείου (Guest survey) και μια πρόταση στρατηγικής για την παροχή ποιοτικών ξενοδοχειακών υπηρεσιών, αποτελούν ενδιαφέρουσες ενότητες στο εν λόγω κεφάλαιο.

Τα αποτελέσματα έρευνας πεδίου στην Ελλάδα, όσον αφορά τη σταδιοδρομία γενικών διευθυντών σε ξενοδοχεία 5 και 4 αστέρων, αποτελούν το περιεχόμενο του κεφαλαίου 14. Μετά την παρουσίαση του θεωρητικού υποβάθρου για τις γενικές θεωρίες σταδιοδρομίας και τις απαιτούμενες ικανότητες, γίνεται συνοπτική αναφορά σε 29 σχετικές διεθνείς και ελληνικές έρευνες στην ξενοδοχειακή βιομηχανία. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του προφίλ των γενικών διευθυντών 5 και 4 αστέρων ξενοδοχείων στην Ελλάδα και των παραγόντων που καθορίζουν τη σταδιοδρομία τους.

Στο κεφάλαιο 15 παρατίθενται οι πλέον βασικοί από τους, σε καθημερινή βάση, χρησιμοποιούμενους αγγλικούς όρους, στα ξενοδοχεία, ιδίως στα μεγάλης δυναμικότητας και ανώτερης κατηγορίας. Οι όροι αυτοί αφορούν στην Οργάνωση και Δομή του ξενοδοχείου, στην Διεύθυνση Δωματίων, στις Πωλήσεις και στοιχειωδώς στην τουριστική αγορά..

Λεωνίδας Χυτήρης
 Αλεξάνδρα-Παρασκευή Χυτήρη

Το ανθρώπινο δυναμικό ή αλλιώς οι ανθρώπινοι πόροι αποτελούν σήμερα το πολυτιμότερο κεφάλαιο μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού. Και αυτό γιατί κάτω από τις σημερινές συνθήκες έντονου ανταγωνισμού, ο παράγοντας που βοηθάει μια επιχείρηση να ξεχωρίσει είναι οι άνθρωποί της. Τα προσόντα και η διάθεση των εργαζομένων, ο ενθουσιασμός τους, η ικανοποίηση που αντλούν από την εργασία τους, το αίσθημα της δίκαιας μεταχείρισής τους και η συμμετοχή τους στους κοινούς στόχους, όλα διαμορφώνουν και επηρεάζουν την παραγωγικότητα της επιχείρησης, το επίπεδο της εξυπηρέτησης πελατών, τη φήμη και την εικόνα που αυτή προβάλλει και τέλος την επιβίωσή της. Γι’ αυτό και η Διοίκηση ή Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Ανθρωπίνων Πόρων αποτελεί ένα πεδίο της Διοίκησης Επιχειρήσεων που συγκεντρώνει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με τη διοίκηση επιχειρήσεων τόσο σε θεωρητικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Ιδίως μετά την μεγάλη παραίτηση που έλαβε χώρα ιδίως στις Η.ΠΑ. κατά τη διάρκεια του COVID-19 ,πολλές επιχειρήσεις δίδουν ακόμη μεγαλύτερη προσοχή στη προσέλκυση και διακράτηση των εργαζομένων και τα στελέχη ανθρώπινου δυναμικού, καλούνται να παίξουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο για τις λειτουργίες της επιχείρησης τους.
Θεωρούμε ότι είναι σκόπιμο και χρήσιμο να αντιμετωπίζεται η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού σαν μια λειτουργία που αποτελεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ευθύνη όλων όσων ασκούν διοίκηση ενώ ενδιαφέρει άμεσα όλους όσους εργάζονται σε μια επιχείρηση. Βεβαίως οι επαγγελματίες της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού αναλαμβάνουν το κυριότερο μερίδιο ευθύνης στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις προκειμένου να εφαρμοστούν οι αποτελεσματικές μέθοδοι διαχείρισης προσωπικού. Όμως για να επιτύχουν στο ρόλο τους χρειάζεται να συνεργαστούν αρμονικά με τα στελέχη των υπολοίπων τμημάτων. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο όλα τα στελέχη να γνωρίζουν και να παρακολουθούν τις εξελίξεις στο χώρο, ιδίως αφού στις μικρότερες επιχειρήσεις τα στελέχη διαφόρων ειδικοτήτων αναλαμβάνουν παράλληλα με τα υπόλοιπα καθήκοντά τους την εφαρμογή μεθόδων ή πρακτικών που θα εξασφαλίσουν την αποτελεσματικότερη διαχείριση του προσωπικού στην επιχείρηση.

Mε βάση τα ανωτέρω, η παρούσα έκδοση "Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού: Πολιτικές & Πρακτικές στη Σύγχρονη Εποχή" απευθύνεται:

1. Στους σπουδαστές Διοίκησης Επιχειρήσεων, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς που αποτελούν και τα μελλοντικά στελέχη στο χώρο των επιχειρήσεων και οργανισμών.
2. Στα στελέχη της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού που καλούνται να εφαρμόσουν εξειδικευμένα προγράμματα διαχείρισης προσωπικού
3. Στα στελέχη επιχειρήσεων, ασχέτως ειδικότητας, που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση θέματα διοίκησης και σχέσεων με το ανθρώπινο δυναμικό και
4. Σε όλους όσους παρακολουθούν σπουδές σε διάφορες ειδικότητες και πρόκειται να απασχοληθούν ή ακόμα και να συνεργαστούν με επιχειρήσεις και οργανισμούς καθώς είναι χρήσιμο να γνωρίζουν τον τρόπο και τις μεθόδους διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού.

Με στόχο την κατανόηση των εννοιών, του περιεχομένου και των συγχρόνων εξελίξεων της διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, πιστεύουμε ότι το παρόν βιβλίο θα καλύψει τις βασικές ανάγκες γνώσης και πληροφόρησης όλων των ομάδων αναγνωστικού κοινού που έχουν άμεσο ή έμμεσο ενδιαφέρον για την τόσο σημαντική αυτή λειτουργία της σύγχρονης επιχείρησης.

Nάνσυ Παπαλεξανδρή
Δημήτρης Mπουραντάς

Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί εισαγωγή στις διαφορικές εξισώσεις με μερικές παραγώγους δευτέρας τάξεως, οι οποίες συναντώνται σε προβλήματα της Μαθηματικής Φυσικής και απευθύνεται σε τελειόφοιτους φοιτητές των θετικών και εφαρμοσμένων επιστημών, σε μεταπτυχιακούς φοιτητές και σε επιστήμονες των αντιστοίχων κλάδων. Για την μελέτη αυτού θεωρείται απαραίτητη η γνώση του Ολοκληρωτικού Λογισμού και της Διανυσματικής Ανάλυσης. Το περιεχόμενο του βιβλίου αποτελεί μέρος της ύλης επί των μεθόδων της Μαθηματικής Φυσικής. Ο σχεδιασμός και η σύνθεση της ύλης αποβλέπουν στην απόκτηση γνώσης, η οποία θα καταλήξει στην βαθύτερη κατανόηση των αναλυομένων προβλημάτων και θα αποτελέσει μεθοδικό οδηγό για την επίλυση άλλων συναφών προβλημάτων μέσω της Ανάλυσης Fourier. Το εισαγωγικό κεφάλαιο είναι ευγενική προσφορά του Δημητρίου Σουρλά, ο οποίος διετέλεσε καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και αποτελεί σύντομη εισαγωγή στις σειρές και το ολοκλήρωμα Fourier.

Στο πρώτο κεφάλαιο περιγράφονται μερικά από τα προβλήματα της Μαθηματικής Φυσικής και εξάγονται οι αντιπροσωπευτικές μορφές των διαφορικών εξισώσεων με μερικές παραγώγους δεύτερης τάξης, οι οποίες τα περιγράφουν (υπερβολικές, παραβολικές και ελλειπτικές). Σκοπός του πρώτου κεφαλαίου δεν είναι τόσον η παράθεση ικανού αριθμού προβλημάτων της Μαθηματικής Φυσικής όσον η εισαγωγή στον τρόπο προσέγγισης αυτών προκειμένου να διατυπωθούν οι διαφορικές εξισώσεις και οι συνθήκες, αρχικές και συνοριακές που τα διέπουν. Με αυτό το σκεπτικό μελετάται η διάδοση του κύματος σε χορδή, σε ράβδο και σε επίπεδη επιφάνεια, η διάδοση της θερμότητας σε στερεά κατά μία ή δύο διευθύνσεις, η κίνηση ιδανικού ή μη ρευστού, η εξίσωση της διάχυσης σωματιδίων εντός μέσου και η διάδοση του ήχου στον αέρα.

Στο δεύτερο, τρίτο και τέταρτο κεφάλαιο εξετάζονται προβλήματα, τα οποία αφορούν σε φαινόμενα χρονικά ή χωρικά. Η παρουσίαση των θεμάτων της ύλης γίνεται από τις απλές περιπτώσεις προς τις σύνθετες. Για την επίλυση των διαφορικών εξισώσεων χρησιμοποιούνται οι κλασικές μέθοδοι του χωρισμού των μεταβλητών και των ιδιοσυναρτήσεων σε διάφορα συστήματα ορθογωνίων συντεταγμένων (καρτεσιανών, επιπέδων πολικών, κυλινδρικών και σφαιρικών).
Ειδικότερα στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται προβλήματα τα οποία περιγράφονται από εξισώσεις υπερβολικού τύπου και αφορούν στην διάδοση του κύματος σε χορδή, ράβδο ή επίπεδη επιφάνεια και στην διάδοση του ήχου στον αέρα. Αρχικά επιλύεται η ομογενής κυματική εξίσωση σε μία διάσταση με την μέθοδο των χωριζομένων μεταβλητών. Εν συνεχεία αναλύεται η μέθοδος των ιδιοσυναρτήσεων και εφαρμόζεται στην επίλυση της μη ομογενούς κυματικής εξίσωσης σε μία διάσταση. Με ανάλογο τρόπο μελετώνται τα αντίστοιχα προβλήματα, τα οποία αναφέρονται στην κυματική εξίσωση στις δύο διαστάσεις, Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις ορίζεται η συνάρτηση πηγής και συζητείται η φυσική σημασία αυτής. Επίσης ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην έννοια της συνάρτησης δέλτα του Dirac και στην χρήση της για την μελέτη ειδικών προβλημάτων. Ακολουθεί η μελέτη των κυματικών φαινομένων σε κυκλική μεμβράνη και σε σφαίρα και η εισαγωγή των συναρτήσεων Bessel και Legendre. Το δεύτερο κεφάλαιο κλείνει με την μελέτη κυματικών φαινομένων σε ράβδους.

Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται σε εξισώσεις παραβολικού τύπου και περιλαμβάνει προβλήματα αγωγής της θερμότητας σε ράβδο, επίπεδο επιφάνεια ή στον χώρο. Όπως και στο προηγούμενο κεφάλαιο, η μελέτη των προβλημάτων γίνεται από τις ομογενείς προς τις μη ομογενείς διαφορικές εξισώσεις σε μία διάσταση και ακολούθως σε δύο διαστάσεις. Πέραν του κλασικού τρόπου επίλυσης, προσδιορίζεται σε εκάστη περίπτωση και η αντίστοιχη συνάρτηση πηγής. Σε προβλήματα δύο διαστάσεων, που αναφέρονται σε μη ομογενείς εξισώσεις, η μέθοδος των ιδιοσυναρτήσεων εκτίθεται αναλυτικά και αποδεικνύονται οι απαιτούμενες σχέσεις η ίδια δε διαδικασία ακολουθείται και για τον προσδιορισμό των αντιστοίχων συναρτήσεων πηγής. Για την μελέτη του προβλήματος της διάδοσης της θερμότητας σε ράβδο απείρου μήκους εισάγεται η έννοια της συνάρτησης πηγής και γίνεται πλήρης ανάλυση και απόδειξη της σχετικής θεωρίας. Ακολουθεί η επέκταση της μελέτης , η οποία αφορά στην συνάρτηση πηγής σε επίπεδο επιφάνεια απείρων διαστάσεων . Τέλος εξετάζονται προβλήματα τα οποία αναφέρονται στην διάδοση της θερμότητας σε κύλινδρο και σφαίρα.

Στο τέταρτο κεφάλαιο μελετώνται προβλήματα τα οποία περιγράφονται από εξισώσεις ελλειπτικού τύπου. Είναι προβλήματα ισορροπίας, τα οποία περιγράφονται από την εξίσωση του Laplace, την εξίσωση του Poisson και την εξίσωση του Helmholtz. Γίνεται εκτενής αναφορά στις ιδιότητες των αρμονικών συναρτήσεων και στην θεμελιώδη ολοκληρωτική σχέση του Green, απόρροια της οποίας είναι η δυνατότητα επίλυσης συναφών προβλημάτων με την εισαγωγή της εννοίας της συνάρτησης πηγής.
Το πέμπτο κεφάλαιο αφορά σε περιοδικά και μη περιοδικά φαινόμενα και η μελέτη των προβλημάτων γίνεται με σειρές Fourier, το ολοκλήρωμα Fourier και τους μετασχηματισμούς Fourier.
Σε όλα τα κεφάλαια η θεωρία συνοδεύεται από την παράθεση ενδεικτικών λυμένων παραδειγμάτων και μεγάλου πλήθους επιλεγμένων άλυτων προβλημάτων.

Βασίλειος Χ. Λουκόπουλος
Γεώργιος Τ. Καραχάλιος